Henning Mankell – Geschiedenis van een gevallen engel. Vertaald uit het Zweeds (Minnet av en smutsig ängel) door Clementine Luijten. ISBN 978-90-445-2038-5, 410 pagina’s, € 19,90. Breda: De Geus 2011.
Angst en haat in koloniale context.
De Zweedse schrijver Henning Mankell is bekend van zijn thrillers, vaak met Inspecteur Kurt Wallander als hoofdpersoon. Deze roman is echter een heel ander boek, dat zich in het begin van de vorige eeuw voornamelijk afspeelt in het toenmalige Portugees Oost-Afrika. Het is gebaseerd op documenten uit de koloniale archieven in het huidige Maputo, Mozambique.
Hanna Lundmark, een Zweedse jonge vrouw, verlaat het stoomschip Lovisa in de haven van Lourenço Marques. Ze neemt haar intrek in een hotel, dat eigenlijk een bordeel is. Niet lang daarna trouwt ze met de eigenaar, die overlijdt aan een vergeefse poging tot de bijslaap. Hanna erft het bordeel en probeert een goed werkgever te zijn voor de vrouwen, die haar echter niet vertrouwen omdat ze een blanke is. Ook met de blanken is haar verstandhouding moeizaam omdat ze in hun ogen te veel de kant van de ‘zwarten’ kiest. Ana (Hanna’s nieuwe naam) probeert vergeefs een zwarte vrouw uit de gevangenis te redden en besluit daarna te vertrekken. Ze zal er nooit bij horen, niet bij blank en niet bij zwart.
Een goed neergeschreven verhaal met een melancholische ondertoon. De gebeurtenissen nemen steeds een andere wending dan de lezer verwacht, maar blijfven desondanks geloofwaardig.
Dit boek is tevens besproken in de boekenrubriek LeesKost van het programma PuurCultuur op MeerRadio (woensdag 8 februari 2012).