Tomas Ross – De vrienden van Pinocchio. ISBN 978-234-8800-2, 378 pagina’s, € 19,90. Amsterdam: Cargo / De Bezige Bij 2014.
Pedoseksuele topambtenaren kunnen hun gang gaan, totdat vroegere slachtoffers wraak gaan nemen.
Voor Tomas Ross ook dit keer weer geen verzonnen plot. In deze thriller berust veel op waar gebeurde feiten. Alleen wat de voormalige secretaris-generaal van Justitie Joris Demmink betreft, valt niets echt waar te maken. Talrijk zijn de geruchten dat hij bij allerlei affaires betrokken is, maar harde bewijzen ontbreken. Mag Demmink dan de dans ontspringen, dat geldt niet voor zijn Leidse vriendjes van Minerva.
Pinocchio in Praag was ooit een club waar pedoseksuelen hun gang konden gaan met minderjarige jongetjes die werden geleverd door de eigenaar Viktor Capet. Ross beschrijft vrij gedetailleerd wat de ‘heren’ met de jongetjes uitspookten, één van de gruwelijkste passages in het boek. De hoofdpersoon Paul Schuur was zelf slachtoffer. Zijn moeder was jazz-zangeres in Pinocchio, haar vriendin Blanka was daar danseres. Paul ontmoet haar dochter Nadine. Samen beginnen ze een wraaktocht tegen de vrienden van Pinocchio, een groep pedoseksuelen bestaande uit hooggeplaatste lieden die elkaar allemaal kennen van het Leidse studentencorps Minerva. Onder hen zijn een ambassadeur en enkele hogere ambtenaren. Ook een jurist en een internist waar Claus en Beatrix mee te maken hadden, hoorden bij de groep. Ze steunen elkaar door dik en dun, want de beginselen pro patria, virtus et fides (moed, eendracht en trouw) zijn heilig.
Enkele leden van de groep worden vermoord. Paul en Nadine worden er mee geconfronteerd, maar staan er buiten. Ze worden er wel van verdacht. Ook andere leden van de groep worden verdacht, heeft iemand van hen naar de pers gelekt? De politie is eveneens aan het speuren. Alle personages ontmoeten elkaar uiteindelijk in Fontainebleau op het kasteeltje van een van de clubleden.
Ross heeft weer een zeer boeiende en knap geconstrueerde thriller geschreven. Lastig is de verwevenheid van feiten en fictie. Daar waar feiten ontbreken heeft Ross het verhaal aangevuld, ook om het spannender te maken. Hij noemt veel namen van bestaande personen (Ivo Opstelten, Joris Demmink, Frits Salomons (de advocaat van Beatrix) enzovoort. Als lezer ben je dan snel geneigd door die namen alles als waarheid te beschouwen.
De vrienden van Pinocchio is in bepaalde opzichten een tamelijk ingewikkelde thriller. Dit komt vooral door het grote aantal personages. Als lezer is het handig dat je een blocnootje bij de hand houdt om schemaatjes te maken van al die personen. Ingewikkeld is ook dat de pedoseksuelen allemaal een bijnaam dragen, zoals Gert de Roos (de zonnekoning), ambassadeur Hans Heimans (sneeuwman) en heer Halewijn (pater Toine Gijsen).
Ross laat Demmink niet in het verhaal meedoen als personage, hij wordt wel met name genoemd. Hij komt in het verhaal voor als de SG (secretaris-generaal). Hij observeert vanuit zijn Haagse appartement de mensen op straat, zoals Mark Rutte: grijnzend alsof er geen sprake van crisis was, ondanks de kou met zijn jasje open en zijn boord los, altijd nog de oudere hockey-jongere. Via deze SG ventileert Ross zijn mening over menig minister. Hij noemt hen warhoofden (Rita Verdonk), brokkenpiloten (Job de Ruiter), baantjesjagers (Hans Hillen), sukkels (Van Eekelen), lichtgewichten (Nawijn), ijdeltuiten (Ed Nijpels), amateurs die geen idee hadden hoe het spel gespeeld werd. Deze beschrijvingen zijn erg geestig.
Tomas Ross heeft niet alleen een spannende thriller geschreven, het onderwerp wat hij behandelt is belangwekkend en frustrerend. Hij maakt duidelijk dat in hogere juridische kringen sprake is van vriendjespolitiek en arrogantie van de macht. Hoewel Demmink in deze thriller niet ontmaskerd wordt, wordt wel duidelijk dat zo’n omstreden hooggeplaatst persoon rustig op zijn post kan blijven, omdat allerlei Leidse vriendjes, VVD-vriendjes (zoals Opstelten) en misschien leden van het koninklijk huis hem beschermen.
Weer een ijzersterke en onthullende thriller van Tomas Ross.
Dit boek is tevens genoemd op woensdag 26 november 2014 in het programma Puur Cultuur op MeerRadio als cadeautip voor de komende feestdagen.