Giulia Enders – De mooie voedselmachine. Alles over de darmen, een onderschat orgaan. Vertaald uit het Duits (Darm mit Charme) door Jolanda te Lindert. Illustraties: Jill Enders. ISBN 978-90-245-6586-3, 252 pagina’s, € 17,95. Amsterdam: Luitingh-Sijthoff 2014, inmiddels vijfde druk.
Toegankelijk boek over onze spijsvertering.
Wanneer hebt u voor het laatst een boek met plaatjes gelezen? Zo’n boek over een Algemeen Wetenschappelijk Interessant Onderwerp? En, las u het uit? Dit boek gaat over zo’n wetenschappelijk interessante onderwerp, en hoe!
Je leest het uit, met een glimlach op vrijwel elke pagina. Het is niet banaal en het gaat toch over (onder andere) poep. Als je dit leest zou je willen dat je bij de auteur college mocht volgen; meer, meer, meer! Haar zus maakte de leuke illustraties voor dit boek. Enders (1990, bijna afgestudeerd in de geneeskunde) schrijft aanstekelijk en met ogenschijnlijk gemak over ongemakkelijke onderwerpen en verandert ze in pageturners.
Als je honderd mensen naast elkaar zou zetten die even later zouden overgeven, zie je grote verschillen. Nummer 14 zit in de achtbaan, nummer 32 vindt de eiersalade heerlijk, nummer 77 kijkt met een ongelovig gezicht naar de zwangerschapstest en nummer 100 leest net op de bijsluiter: kan misselijkheid en braken veroorzaken. Waarom je meer van je darmen zou willen weten? Half Nederland houdt zich bezig met ziekte en gezondheid, diëten en alternatieve levensstijlen. We geven een godsvermogen uit aan superfoods, vitaminen, probiotica. Hoeveel zin heeft dat met het eten dat wij eten? Wat doen onze darmen ermee, hebben die daar iets aan? Wie wordt er gezonder van, de industrie of wijzelf?
Lees, en snap waarom onze darmen het is in deze tijd van globalisering, fabriekseten en veranderde eetgewoonten zo moeilijk hebben met onze voedingskeuzes.
In 1 gram poep zitten meer bacteriën dan er mensen op aarde leven. Ook bekend is dat micro-organismen onverteerbaar eten voor ons openbreken, onze darm voorzien van energie, vitamines produceren, giften en medicijnen afbrokkelen ons immuunsysteem trainen. Verschillende bacteriën produceren verschillende stoffen: zuren, gassen, vetten – bacteriën zijn dus kleine producenten. (…) Bij overgewicht, ondervoeding, psychische aandoeningen, depressies of chronische darmproblemen blijkt altijd sprake van veranderde bacterieverhoudingen in onze darm, Met andere woorden: als er iets misgaat met onze micro-organismen, gaat het met ons misschien ook mis. Je darmen zijn zo ongelooflijk belangrijk voor je gezondheid, en toch interesseren we ons er nauwelijks voor. Je voelt het orgaan immers doorgaans niet, dus ach.
Giulia Enders vertelt ons waarom onze darmen ons niet snappen. Het is die mooie voedselmachine uit de titel, die volslagen logisch reageert op wat wij met ons lichaam doen. Als wij snappen hoe ons lichaam werkt, kunnen we misschien wat met die informatie doen. En zelf denken, in plaats van dat aan de diverse industrieën over te laten. Je houdt de informatie in je achterhoofd en het laat je nieuwe keuzes maken in de supermarkt, of geeft nieuwe onderbouwingen om iets te (laten) laten.
Het duurt ongeveer drie jaar voordat in de darmomgeving een goed flora tot ontwikkeling is gekomen. Tot die tijd spelen zich in de buik van het kind dramatische machtswisselingen en grote bacterieveldslagen af. Enkele volken die het op de een of andere manier in zijn mond krijgt, breiden zich snel uit tot in zijn buik om al even snel weer te verdwijnen. Andere zullen zijn hele leven bij hem blijven. Wie zich vestigt hangt van het moment af: het ene moment sabbelt het aan zijn moeder, het volgende moment aan een stoelpoot en tussendoor geeft het lieve vochtige kusjes aan een autoband of de hond van de buren.
Poepen zal nooit meer hetzelfde zijn. U heeft nieuwe gespreksstof voor bij het kerstdiner.
Een boek met plaatjes dat je niet weg kunt leggen, waar je graag stukken uit voorleest en dat je bij elke stoelgang bijblijft.
copyright illustratie: Jill Enders