Bastiaan Brink – Sporen naar de horizon. Een reis rond de wereld. ISBN 978-90-389-2484-7, 280 pagina’s, € 19,95. Delft: Elmar 2015.
Meeslepend verslag van een reis langs heel verschillende landschappen en culturen in Azië, Nieuw-Zeeland en Zuid-Amerika.
Bastiaan Brink (1973) was oorspronkelijk een toppianist en componist, maar door de ‘muzikantenvloek’, een neurologische aandoening, was het afgelopen met zijn veelbelovende carrière in de muziek. Als herstel uitblijft, begint hij met zijn vriendin aan een wereldreis.
Die reis dient in de eerste plaats als verwerking, maar ook om zijn leven weer op de rails te zetten. Als concertpianist probeerde hij momenten van verhoogd bewustzijn te ervaren. In een reis van zijn dromen wil hij bijzondere locaties bezoeken die hem momenten van intensieve beleving laten ondergaan. De reis duurde een jaar en hij keerde terug met eenentwintig ervaringen waarin zulke momenten zich voordeden. Hij besloot zijn ervaringen weer te geven in een boek. Het was tevens een poging om uit te vinden in hoeverre het medium taal in staat is om schoonheid en intense ervaringen te vangen in woorden.
Dit is geen doorlopend reisverslag, compleet met alle reizen. Bastiaan beschrijft alleen de ervaringen op de plaatsen zelf. Dit maakt het soms een beetje moeilijk voor de lezer, omdat deze veel moet omschakelen: bijvoorbeeld van hooggebergte met sneeuw naar de jungle met krokodillen. In het woord vooraf geeft de schrijver een beschrijving van de reisroute die begint in Nepal en dan verder gaat naar Mongolië, Japan, Nieuw-Zeeland, Peru, Chili, Bolivia en ten slotte New York.
De momenten van verhoogd bewustzijn worden door de schrijver niet expliciet aangeduid. De lezer moet dit zelf mee-ervaren. In het radioprogramma De ochtend werd Bastiaan geïnterviewd over het boek. Interviewster Ghislaine Plag dacht dat het verblijf in Fiji, een tropisch eiland met palmbomen en Bastiaan liggend op een stretcher, zeker zo’n moment moest zijn. Ze zat er helemaal naast: dit is het reisbureau-ideaal. Voor hem was er niets, hoogstens kwam hij tot rust en kon hij zich afvragen: wat ben ik aan het doen? Zijn voorkeur gaat uit naar ruige, onherbergzame landschappen.
Is het mogelijk om in zijn reisverslagen de momenten van verhoogd bewustzijn te ontdekken? Als je let op het taalgebruik dan is het niet zo moeilijk. Soms beschrijft hij namelijk het landschap heel uitgebreid en lyrisch, bijvoorbeeld als het gaat om de tocht waarbij ze het panorama van de Himalaya in de opkomende zon willen bewonderen: aan de horizon verschijnt een fonkelende gloed en in een stille, verschuivende beweging ontvouwt zich het oranje reliëf van de hoogste bergen op aarde. Ook als hij de uitgestrekte steppen in Mongolië beschrijft kunnen we zo’n moment ervaren: We zien de kleine stip van een arend, een groep paarden die in galop naar het oosten rent, de botten van een dier verspreid in het gras. Het zijn de tijdloze beelden van een oervorm van bestaan. Van een heel andere orde is de hartverwarmende ervaring van het duiken met dolfijnen. Ze zijn verrukt van deze intelligente, speelse dieren. Toppunt is het moment dat Irene een sierlijke dans uitvoert met een dolfijn.
Af en toe is Bastiaan wat overmoedig en eigenwijs. Zo gaat hij alleen, zonder gids en vriendin een pas over en komt terecht in een lawine, waaruit hij gelukkig ongedeerd tevoorschijn komt. In Nieuw-Zeeland is hij erg geïrriteerd door een dame die erg bevoogdend is en allerlei zaken afraadt of zelfs verbiedt. Ze gaan toch door de sneeuw op weg naar de Kepler Track en moeten later met hangende pootjes terug. Overmoedig zijn ze zeker als ze afdalen in een primitieve Boliviaanse zilvermijn en daar getuige zijn van het opblazen van een rotswand met een staaf dynamiet.
Het gaat in deze reis niet alleen om landschappen. Het duo is ook geïnteresseerd in de culturele tradities en leefgewoonten. Zo wonen ze enkele dagen bij een Mongoolse familie in een jak (tent). Erg veel moeite doen ze om de Japanners te doorgronden. Ze doen aan van alles mee, maar ze moeten concluderen dat Japanners een totaal andere cultuur hebben die ook voor hen gesloten blijft.
Bastiaan Brink heeft een zeer interessant en prachtig geschreven reisverslag gemaakt dat van het begin tot het eind verwondering opwekt en blijft boeien.
Veelbelovend begin van een schrijverscarrière.