Johannes van Dam – DEDIKKEVANDAM. Van aardappel tot zwezerik. Onder eindredactie van Joosje Noordhoek. ISBN 878-90-388-9982-4, 887 pagina’s, € 29,99. Amsterdam: Nijgh en Van Ditmar 2005, zevende geheel herzien en uitgebreide druk 2012, inmiddels achtste druk 2014.
Culinair naslagwerk.
Er was al een dikke van Dam, maar hij kon nog dikker. Hij is flink aangekomen, 150 pagina’s maar liefst met wederom uiterst informatieve en geestige beschouwingen over ingrediënten, technieken, historie, gereedschap, kortom allerlei zaken die met eten te maken hebben: Het is niet de encyclopedie-achtige (behoorlijk complete maar droge) informatie van de Larousse. Het leest als fijn gesprek. Weliswaar een gesprek waarbij alleen Johannes van Dam aan het woord is maar als iemand zoveel te vertellen heeft dan maakt dat helemaal niet uit.
De Geert Mak van de culinaire historie. Of zou Geert Mak de Johannes van Dam van de geschiedenis zijn? Het is een leesboek. Lees en wordt wijs. Geestig als altijd legt hij uit hoe lekker hersenen zijn en waarom je ze toch niet meer moet eten. Dat je los van een pepermolen (geen witte peper die volgens Johannes van Dam gecastreerde peper is) ook een molen met paradijskorrels op tafel zou moeten hebben. En wetenschappelijk onderbouwd waarom je veel haring zou moeten eten, als je daar al aanmoediging voor nodig zou hebben. Maar ook over de simpele zaken als de aardappel en het ei en alles wat daar over te weten is, waarna je opeens anders naar dat zakje aardappels in de supermarkt kijkt. Er ligt een heuse ontdekkingstocht op je te wachten.
Niet dat alles er perse in staat, maar wel alles waar Johannes van Dam wat over te vertellen had. En dat is heel veel.
Je kunt het in één keer uitlezen (misschien toch een beetje jammer om er zo snel doorheen te zijn) of op je nachtkastje leggen en iedere avond een verhaaltje lezen en zo de nacht ingaan met smakelijke dromen. Of lees het voor aan je kinderen (afgewisseld met Annie M.G. Schmidt) en behoed ze op deze manier voor ernstige lacunes in hun kennis van de culinaire wereld terwijl je ze wat quality time aan het geven bent. Op de koffietafel (wat is dat toch voor tafel? Is het alleen om salonfähige boeken op te leggen of kun je er ook nog koffie op zetten?) of op het toilet. Voor de ouderen onder ons: Max Tailleur is al lang niet grappig meer en voor de jongere generatie: Paulien Cornelisse is fantastisch, maar die heb je onderhand toch ook al een paar keer van voor tot achter doorgewerkt.
Tijd voor een nieuwe toiletklassieker: De dikke van Dam!