Chrétien Breukers – Lot. ISBN 978-94-6068-230-8, 193 pagina’s, € 17,95. Baarn: Marmer 2015.
Een schrijver maakt de balans op van zijn leven en gaat op zoek hoe hij verder moet.
Romandebuut van Chrétien Breukers (1965) die een aantal dichtbundels publiceerde en de prozabundel Een zoon van Limburg.
Hoofdpersoon Chrétien Breukers is schrijver. Als vijftigjarige is hij vastgelopen. Hij wil een roman schrijven, maar dat lukt hem niet. In een opwelling koopt hij een lot bij de Primera (waarom noemt Breukers regelmatig deze winkel?) met jackpot. Dezelfde avond is de trekking en hij wint de jackpot: 26,6 miljoen. Hij reageert wat vreemd: Natuurlijk overwoog ik eerst om het lot te vernietigen. Als hij het geld toch incasseert, geldt maar één ding: zo spoedig mogelijk alles opmaken. Dat blijkt heel moeilijk. Hij gaat in een duur hotel wonen, heel chique dineren en huurt escortdames. Het verveelt allemaal snel. Opvallend is dat hij niet kan genieten van zijn weelde. In Lochem koopt hij een fraai huis en daar probeert hij alsnog een roman te schrijven.
Het hele verhaal duurt een jaar. In Lochem raakt hij bevriend met de plaatselijke boekhandelares, een heel sympathieke en mooie vrouw. Hij verlaat zijn huis echter zelden. De boeken die hij bij haar bestelt, komen met de post. Ze schrijven elkaar lange e-mails, maar ze ontmoeten elkaar slechts één keer als ze zelf boeken komt afleveren. Af en toe krijgt hij bezoek van zijn vriend. Samen maken ze wat uitstapjes in de omgeving. Met hem maakt hij ook de balans op van zijn leven en probeert hij een nieuwe start te maken. Daartoe bezoeken ze het graf van zijn overleden vriendin en gaan ze naar zijn moeder met wie hij al jaren in conflict is. Het is wel vreemd dat dit toch spannende bezoek aan zijn moeder in twee bladzijden wordt beschreven.
Na het tweede bezoek van zijn vriend en een wonderlijk gesprek met een priester neemt hij het besluit een nieuwe start te maken. Hij gaat Lochem verlaten en zich vestigen in Utrecht. Hij neemt geen afscheid van zijn vriendin van de boekhandel: Drie keer had ik op het punt gestaan om de boekhandel binnen te gaan, met het vage idee het lot dan toch maar zelf te laten beslissen. Het lukte niet. ooit zal alles gaan zoals het hoort te gaan. Zijn laatste handeling is het kopen van een nieuw lot, natuurlijk weer bij de Primera. Wat hij voor plannen heeft met zijn vermogen vernemen we niet.
Het verhaal is erg mager. Er gebeurt nauwelijks iets en van enige spanning is geen sprake. Er is ook regelmatig sprake van flashbacks. Met verbittering heeft hij het over zijn moeder en met veel emotie over zijn overleden vriendin, zijn grote liefde. De roman is heel fragmentarisch en kabbelt af en toe voort. Echt vaart komt erin als zijn vriend op bezoek komt. Hun gesprekken zijn flitsend en interessant en met hem beleeft hij wel eens iets: ze lokken een caféruzie uit en belanden in een stevige knokpartij.
Tot de mooiste stukken van de roman behoort de briefwisseling (per e-mail) tussen Chrétien en mevrouw L. Lieftinck, eigenares van de boekhandel. Ze hebben prachtige gesprekken over literatuur. De toon in de brieven wordt steeds informeler en de brieven zijn inhoudelijk heel interessant.
Onthullend en ook fraai geschreven is het gesprek, beter gezegd de monoloog bij de psychiater waar zijn hele jeugd en de dood van zijn vriendin wordt verteld. Hij is niet meer in staat is een nieuwe relatie te beginnen. Zelfs in dampende seks met hoeren en soms met vluchtige vriendinnen kan ik me niet verliezen, omdat ik ook tijdens die sessies denk aan mijn overleden vriendin.
Het is duidelijk dat Chrétien Breukers kan schrijven, maar om het een existentialische roman te noemen in de traditie van Jean Paul Sartre Sartre en Albert Camus zoals de uitgever doet, is wel erg pretentieus en dat wordt niet waar gemaakt. Daarvoor is het boek toch te oppervlakkig en te vluchtig en dat is misschien maar goed ook, want zulke loodzware literatuur is niet voor een breed publiek geschikt.
Als de schrijver bepaalde onderwerpen wat dieper zou hebben uitgewerkt dan was dat de kwaliteit ten goede gekomen.
Veelbelovend romandebuut van een schrijver die duidelijk meer in zijn mars heeft.