Adrianus Koster – Meer dan 100 jaar Vijfhuizen. ISBN 978-94-6228-697-9, 80 pagina’s, € 9,50. Vijfhuizen: Vereniging Dorp Vijfhuizen 2015.
Jubileumboek van de oudste dorpsvereniging in Haarlemmermeer.
Aan de Ringvaart ligt een welbekende plaats
Aan d’ingang van de Meer
Vijf huizen stonden er in vroeger eeuw
Nu staan er wel wat meer.
Met deze strofe uit het Vijfhuizens Volkslied opent een uiterst charmant boekje vol historische notities over een dorp dat klein begon en groot groeide. En niet alleen groot, maar ook zelfbewust. Want het dorp Vijfhuizen achtte zichzelf een eeuw geleden belangrijk genoeg om een echte dorpsvereniging te stichten, die dus nu haar eeuwfeest viert.
De Vereniging mag een eeuw bestaan, Vijfhuizen zelf staat al op de kaart sinds de Middeleeuwen. Toen school het dorp onder de paraplu van het ambacht Nieuwerkerk, de Spanjaarden brandden ‘Vuyfhuysen’ plat in 1573, maar de strijdbare dorpsbewoners richtten zich op en herbouwden hun kleine gemeente op een schiereiland in het latere Haarlemmermeer. Na de inpoldering daarvan werd Vijfhuizen het oudste dorp binnen de ringvaart Haarlemmermeer. Klein maar fijn, oud maar jong.
Want de jeugd straalt af van het dorp dat inmiddels (in 2013 althans) 4.400 inwoners telt. Als dát geen groeien is, zo door de eeuwen heen.
Adrianus Koster (Rotterdam, 1945) is sinds 1977 enthousiast Vijfhuizenaar. Hij is politiek antropoloog en publicist, deed onderzoek op Malta en schreef onder meer boeken over Dries van Agt en Rita Verdonk.
Nadat de Vereniging Dorp Vijfhuizen (VDV) het plan had opgevat het eeuwfeest luister bij te zetten met een boekje vol historische notities, bleek al gauw dat ook het kleinste dorp een wijdlopige geschiedenis kan hebben.
Daarbij kwamen opmerkelijke feiten aan het licht die niet alleen de verbazing zullen wekken van buitenstaanders, maar ongetwijfeld ook nog van de vele inwoners van Vijfhuizen. Zo heeft het dorp sinds 1701 een eendenkooi, die sinds 1757 in handen is van één familie. Binnen een afstand van 1318 meter mag niet worden gejaagd. Gevolg is dat het aangelegen kooikersbos een eldorado is voor allerlei bijzondere vogels. Die vogels nemen zaden mee en daardoor groeien er weer van allerlei bijzondere bloemen en planten. Aantrekkelijk weetje voor vogelaars en biologen.
Dat is nog maar het begin. Koster dist ook verhalen op over de verschillende scholen, over een legendarische wijkzuster, de Oranjevereniging, de Boerenleenbank en de dorpsarts, de sportclubs en ga zo maar door.
Dat maakt het boekje voor buitenstaanders wellicht net iets minder opmerkelijk dan voor de Vijfhuizenaars zelf die de geschiedenis pand voor pand, man voor man kunnen volgen, maar toch blijft het boeiend.
Meer dan 100 jaar Vijfhuizen is voorzien van veel beeld: oude en nieuwe foto’s en tekeningen. Dat maakt het boekje extra aantrekkelijk.
Eigenlijk zou iedere dorp, iedere stad een dergelijk fraai en lekker leesbaar, net niet te dik en net niet te dun boekje over de eigen geschiedenis moeten hebben. Leuk voor nieuwkomers, verrassend voor inwoners.
Een boekje voor Vijfhuizenaars en liefhebbers van dit soort publicaties.
Van harte aanbevolen.