Guus Kuijer – De Bijbel voor ongelovigen 4. Koning David en de splitsing van het rijk. ISBN 978-90-253-0728-8, 272 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Atheneum – Polak & Van Gennep 2015.
Nieuw deel Bijbelse verhalen herschreven door Guus Kuijer.
De verhalen van deel vier komen uit de Bijbelboeken 2 Samuel en 1 Koningen. Beschreven wordt het koningschap van David, zijn zoon Absalom, koning Salomo en de koningen Jerobeam en Rehabeam. De schrijver maakt zijn eigen keuze. Hij slaat veel over en verzint er ook veel bij. In grote lijnen blijft het Bijbelverhaal echter overeind.
Het eerste deel wordt verteld door Davids zoon Absalom. Veel aandacht wordt besteed aan het verhaal van zijn zus Tamar. Ze was heel mooi: bij haar aanblik begonnen de mannen te kwijlen en te loensen. Ze wordt verkracht, maar ze wil niet vertellen door wie. Na lang speurwerk vindt Absalom de dader die hij doodt. Het ging om zijn broer Amnon. David wist dit maar deed niets.
Absalom wordt in dit boek uitgebreid besproken en geportretteerd. Een heel mooie man die door elke vrouw werd begeerd. Hij heeft opvallend lang haar. Beide ouders zeggen daar iets van: je moet nodig eens naar de kapper. De aantrekkelijkheid van Absalom blijkt duidelijk uit het fragment waarin verteld wordt dat hij op weg is naar zijn vader en langs de kamers van Davids bijvrouwen moet lopen. De vrouwen stonden in groepjes bijeen en wilden allemaal aan me zitten. Ik gleed lachend tussen hun handen door, spartelend als een vis. Het duurde lang voor mijn opwinding verslapte..
Het tweede deel wordt verteld door één van de vrouwen van David: Abigail. Ze zegt: ik was zijn lievelingsvrouw ook al zullen velen beweren dat Blote Billen Batseba hem liever was. Die aversie tegen Batseba komt nog regelmatig terug. Volgens Abigail was het een loeder die David had verleid: Ze ging poedelnaakt in een teil zitten spetteren, terwijl ze wist dat ze vanaf het dak van het paleis te zien was. Ze heeft lachend naar de koning gezwaaid. Haar grote borsten bibberden ervan. Toen ze bij de koning ontboden werd, was ze uiterst gewillig en volkomen tevreden ging ze de andere ochtend naar huis.
Kuijer kan dus aardig fantaseren. Soms overdrijft hij en wordt het melig. Uria, de man van Batseba drinkt een wijntje met David: Wa-waanzinnig goeie wijn. Fruitige afdronk. Lekker in de bek in ieder geval.
Het laatste stuk gaat vooral over Salomo. De verteller is Jerobeam. Salomo komt er niet zo goed van af. Uit de Bijbel rijst het beeld van de koning die er voor zorgt dat zijn land in vrede leeft met de buurlanden en dat er welvaart heerst. Hij is een wijs man die alom geëerd werd. Kuijer schetst een ander beeld. Salomo komt aan zijn geld door belastingen. Zelf leeft hij in weelde, de bevolking is arm. Zijn wijsheden komen niet van hem zelf, maar uit Egypte.
De nadruk bij het verhaal over Salomo is de invloed van de buitenlanders. Al zijn vrouwen komen uit het buitenland en Salomo neemt hun godsdiensten over. Dit komt in de Bijbel ook voor, maar slechts aan het eind.
Heel geestig is de beschrijving van het bezoek van de koningin van Sheba. De kwestie: ging Salomo met haar naar bed of niet? In de Bijbel staat: hij gaf haar alles wat ze maar wilde en waar ze om vroeg. Voor Bijbeluitleggers betekent dit dat ze het bed deelden. Guus Kuijer verzint dat ze foeilelijk was. Ze vroeg hem om een kind. Salomo antwoordt dat hij geen tijd heeft omdat zijn bed al voor drie jaar was volgeboekt.
Na Salomo wordt het rijk in tweeën gesplitst met elk een koning: Jerobeam en Rehabeam. Jerobeam lijkt heel populistisch. Hij gebruikt kreten als: Israël voor de Israëlieten. Weg met de buitenlanders. Weg met de belastingen. De ander, Rehabeam, kleineert zijn vader Salomo: Mijn pink is dikker dan mijn vaders lul.
Kuijer (1942) schreef weer (zie ook https://www.leeskost.nl/?p=3715) een zeer informatief boek dat de prachtige verhalen van de Bijbel voor iedereen toegankelijk maakt. Helaas beperkt hij zich niet tot de hoofdlijnen, maar worden dit keer veel bijzaken behandeld. Soms is er wel een heel andere voorstelling van zaken dan in de Bijbel. Hier ontspoort de fantasie van de schrijver evenals met zijn soms melige en platte humor.
Vermakelijk boek over Bijbelse verhalen met een wel heel persoonlijke opvatting over gebeurtenissen en personen.