Chahdortt Djavann – Meester. Vertaald uit het Frans (Big Daddy) door Jan Pieter van der Sterre en Reintje Ghoos. ISBN 978-90-234-9479-9 253 pagina’s, € 19,90. Amsterdam: Cargo 2016.
Moord, marteling en rechtspraak aan de onderkant van de Amerikaanse samenleving.
Chahdortt Djavann, geboren in 1967 in Iran, vluchtte in 1993 naar Frankrijk. Zij maakte zich binnen enkele jaren het Frans zo eigen, dat ze sinds 2012 al kan terugkijken op meer dan tien romans en essays in deze taal.
Rody is een latinojongetje van 10 jaar. Hij wordt geadopteerd door Big Daddy, de leider van een provinciaal misdaadsyndicaat. Rody heeft geen ouders en wordt door hem liefdevol opgenomen in de keiharde wereld van de drugssyndicaten. Van de jongen wordt totale onderwerping gevraagd aan deze ‘Meester’ die zijn opvoeding ter hand neemt. Hij krijgt elke ochtend ‘les’, maar is dan ’s middags vrij om zich met ruim zakgeld te vermaken.
Van onderwijs in lezen of schrijven is geen sprake. Er is slechts een enkele geschiedenisles omdat Big Daddy zich vereenzelvigt met Napoleon. Wel krijgt Rody uitgebreid les in het omgaan met vuurwapens. Ook probeert men zijn karakter te vormen en hem op te leiden tot gewaardeerd bendelid. Zo wordt hij gedwongen getuige te zijn van afschuwelijke gewelddadige scenes als het martelen en vermoorden van iedereen die Big Daddy in de weg loopt. Uiteindelijk raakt Rody verzeild in een afrekening binnen het criminele milieu. Een echtpaar wordt de keel doorgesneden waarop hij de drie moordenaars dood schiet. De dan dertienjarige jongen wordt gepakt en bekent vlot. Rody wordt veroordeeld tot levenslang zonder de mogelijkheid van voorwaardelijke vrijlating.
De advocaat van Rody voelt dat ze heeft gefaald en bezoekt hem jarenlang elke week in de gevangenis. Samen reconstrueren ze het leven van de jongen. Uiteindelijk wordt duidelijk dat Rody de moorden uit noodweer heeft gepleegd. De zaak wordt heropend.
Ondertussen blijkt de advocaat ook aan de nodige bedreigingen bloot te staan. Dit is buitengewoon spannend beschreven. Bovendien blijken zowel bij de advocaat als ook bij Big Daddy traumatische jeugdervaringen aanjagers te zijn van ongewenst gedrag. Dit leidt af en toe tot verzuchtingen van Rody zoals Ik ben klein van stuk en pas hoorde ik dat Napoleon ook klein was. En volgens mij is God, als hij tenminste bestaat, ook geen lang end.
Hoewel elke vergelijking mank gaat, zullen zich bij de lezers wellicht reminiscenties aan Truman Capotes meesterwerk In koelen bloede aandienen. Ook in dit boek blijkt helaas dat er mensen zijn die denken dat moord een oplossing is voor de problemen van het leven.
Een meeslepende, maar gruwelijke roman.