Kurt Palka – De Pianobouwer. Vertaald uit het Engels (The Piano Maker) door Inger Limburg en Lucie van Rooijen. ISBN 978-90-468-2090-2, 239 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2016.
Franse pianofabrikant wordt in Canada ontmaskerd.
Uit het niets arriveert Helène Giroux in het Frans-Canadese dorpje St. Homais. Bij de kerk stapt ze uit haar luxe Austin Burnham Saloon met palissander houten dashboard, roodleren stoelen, whitewall banden en chromen spaken. Ze gaat het kathedrale godshuis binnen en bewondert met genoegen de Molnarvleugel die bij het altaar staat opgesteld. De koster ziet van achter een pilaar dat ze moeizaam te voet gaat. Het zal blijken dat ze letterlijk met een groot geheim loopt.
Kurt Palka is Oostenrijker van geboorte en schreef eerder de roman Clara waarvoor hij de Hamlett literatuurprijs kreeg. Hij werkte als journalist en TV-reporter in Kenya, Tanzania en Vietnam voor Amerikaanse en Canadese kranten. Momenteel woont hij in Toronto.
In dit boek volgen we het leven van Helène Giroux. Ze is niet alleen eigenaresse van de Noord-Franse Molnar pianofabriek maar ook een begenadigd pianiste. Het verhaal begint in de belle epoque. De pianofabriek van moeder Giroux en haar opvolgster Helène levert alleen ouderwets handwerk en dreigt wat in de versukkeling te raken. Op een gegeven moment verschijnt de zakenman Nathan Homewood ten tonele. Hij zorgt ervoor dat het bedrijf moderner gaat werken en regelt belangrijke leveringen aan Amerika en Canada. Tevens is hij dol op Helène, maar zij ziet in hem geen levenspartner. Andere geliefden passeren haar pad, ze krijgt zelfs een dochter, maar Nathan blijft op de achtergrond hoop houden op haar liefde.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog ligt de pianofabriek precies tussen de loopgraven en wordt deze geheel verwoest. Moeder en dochter Giroux vluchten naar Canada. Als in 1930 Heléne in St. Homais gaat wonen en daar cantor wordt van het kerkkoor, ontstaan de eerste geruchten over haar verleden. Uiteindelijk zal zij terecht moeten staan voor moord op Nathan Homewood. Er volgt een uitgebreide rechtszitting waarbij in het geval de jury het ‘schuldig’ uitspreekt, de strop wacht.
De auteur is er uitstekend in geslaagd om op een ordelijke manier de lezer via heden en flash-backs naar een spannende ontknoping te leiden. De thema’s liefde en verraad worden echter zo intens beschreven dat men nu eens werkelijk kan spreken van een literaire thriller met een dubbele streep onder literair.
Wat betreft de opmerkingen over de pianobouw kan de recensent toch niet alles kritiekloos laten passeren. Zo lezen we dat een vleugel door de hoge vochtigheidsgraad telkens weer ontstemd is. Dat is onzin. Een piano ontstemt juist door een te lage vochtigheidsgraad. Elders wordt gesuggereerd dat de luisteraar bij het aanslaan van een toets niet één enkele toon wil horen, maar liever een vleugje polyfonie. Dit is gezwam van de eerste orde. Het zou namelijk betekenen dat een valse vleugel het mooiste is wat een stemmer kan bereiken.
Maar afgezien van deze uitglijders is dit een heerlijke, journalistiek geschreven roman over de ontroering van het leven.
Schrijnend en vol liefde zoals dat mooi kan zijn.