Hanya Yanagihara – Een klein leven. Vertaald uit het Engels (A Little Life) door Josephine Ruitenberg en Kitty Pouwels. ISBN 978-90-468-2031-5, 750 pagina’s, € 24,99. Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2016.
Jongeman met een vreselijk triest verleden wordt omringd door heel bijzondere vrienden.
Als de roman begint, maken we kennis met vier studievrienden die aan het begin staan van hun carrière. Het gaat om vier heel verschillende jongemannen. Ze verschillen wat betreft afkomst, studierichting en karakter. De charmante Willem wordt acteur, JB is beeldend kunstenaar, Malcolm is een getalenteerd architect en Jude St. Francis is jurist en gaat in de advocatuur. Alle vier hebben ze een zeer succesvolle carrière. We leren ze kennen via flash-backs maar ook volgen we hun verdere ontwikkeling. Gaandeweg worden Jude en zijn beste vriend Willem de hoofdpersonen.
Verreweg de meeste aandacht gaat uit naar Jude. Heel geleidelijk en langzaam wordt zijn verleden onthuld. Hij is over dat verleden zeer zwijgzaam. Zijn herinneringen zijn zo vreselijk dat hij er zelfs met zijn beste vrienden niet over kan praten. De schrijfster heeft de onthullingen meesterlijk verdeeld over de gehele roman en zo blijft het boek ondanks de enorme omvang boeiend.
Nog maar zelden waren de boekverkopers in DWDD het zo eens over het boek van de maand. Zij noemden dit boek zelfs het beste boek van het jaar. In de VS en Engeland was het een bestseller en Hanya Yanagihara (1975) won met dit omvangrijke boek al enkele belangrijke prijzen.
Jude is een heel bijzonder persoon. Eigenlijk is hij zowel geestelijk als lichamelijk een wrak. Vaak wordt hij geteisterd door gruwelijke herinneringen, hij noemt ze mijn hyena’s. Zijn belangrijkste methode van verweer is zich te snijden. Daarom zijn z’n armen vol littekens. Door een ernstig auto-ongeluk is zijn rug ernstig beschadigd en zijn benen bevatten wonden die niet willen genezen. Ondanks deze ellende functioneert hij heel knap als advocaat en wint hij vele belangrijke zaken.
Deze roman wordt sterk gekenmerkt door grote tegenstellingen. Aan de ene kant is daar de hele nare jeugd van Jude met veel slechte en vijandige personen om hem heen. Daarnaast is er vanaf zijn universiteitsperiode een grote groep goedwillende, lieve mensen. Veel ongeluk in zijn jeugd, maar veel geluk in de latere tijd. Hij wordt zonder goede voorbereidende scholen toch toegelaten tot de universiteit en op latere leeftijd geadopteerd door lieve mensen. Zijn vriendschap met Willem ontwikkelt zich tot een liefdesrelatie. Zijn arts Andy is een van zijn beste vrienden die altijd voor hem klaar staat. Maar echt geluk is niet voor hem weggelegd daar er enkele verschrikkelijke dingen gebeuren.
Een van de grootste verdiensten van deze roman is de manier waarop er over vriendschap wordt geschreven. Deze mannenvriendschappen zijn hartverwarmend en ontroerend. De vrienden doen echt alles voor elkaar en blijven elkaar onvoorwaardelijk trouw.
De roman is ten diepste een psychologische roman. Zeker wat betreft Jude en Willem krijgen we een diep inzicht in hun zielenroerselen en hun karakter. Beklemmend is vooral de machteloosheid van Jude om over zijn verleden te praten, zijn wanhoop als hij weer aan het snijden gaat. Tragisch is het als Willem alles probeert om echt nader te komen bij Jude. Als lezer kun je dat allemaal heel goed meevoelen.
Het woord ‘teveel’ is ook wel van toepassing op de roman. Veel te veel leed en die ellende houdt maar niet op. De roman wordt er bijna wat melodramatisch van. Van de inhoud zou veel geschrapt kunnen worden, dan nog blijft het een ijzersterk boek.
Onvergetelijke roman.