Dave Eggers – Helden van de grens. Vertaald uit het Engels (Heroes Of The Frontier) door Gerda Baardman, Brenda Mudde, Maarten van der Werf, Elles Tukker en Monique ter Berg. ISBN 978-90-488-3594-2, 365 pagina’s, €24,99. Amsterdam: Lebowski 2016.
Vrouw trekt naar Alaska om voorgoed haar demonen af te schudden.
Josie zit in de problemen. Ze is haar tandartspraktijk kwijt, haar partner heeft haar verlaten voor een ander, ze worstelt met schuldgevoelens en tracht die weg te drinken en last not least heeft ze de zorg voor haar twee kinderen, Paul van acht en Ana van vijf. Het is duidelijk dat ze aan een nieuw en beter leven toe is. Maar voor ze daaraan gaat beginnen besluit ze naar Alaska te gaan om ‘op de grens van de wereld’ af te rekenen met het verleden. Want in dat verre gebied is een mens nog vrij en zuiver.
Ze koopt tickets, huurt een camper en gaat met de kinderen op pad. Maar Alaska wacht haar niet op als een geestelijk wasmiddel. De camper met de fraaie naam Chateau lijkt vooral op een kasteelruïne en komt amper vooruit. De reis verloopt moeizaam. Kamperen blijkt overal te duur. De kinderen zijn niet bepaald in een vakantiestemming en Josie grijpt als troost nog steeds naar de fles. Want alleen daarvan knapt ze echt op.
Haar kinderen zijn bijzonder. De achtjarige Paul zorgt bijna fanatiek voor zijn wilde zusje en schept er behagen in dat hij haar beter aankan dan zijn afwezige moeder. Want Josie tobt en piekert voort. Over haar tandartspraktijk die ze heeft moeten sluiten nadat een patiënt haar aanklaagde toen hij kanker in zijn mond kreeg en haar de schuld daarvan gaf. Over de idealistisch Jeremy, een 18-jarige patiënt die naar Afghanistan wilde om mensen te helpen. Ze bewonderde dat en moedigde hem aan. Maar hij moest het met de dood bekopen. ‘Mijn schuld’, verwijt Josie zich nu. Alles wat in haar leven fout ging was haar schuld.
Dave Eggers (1970) debuteerde met een boek met semi-fictieve memoires over het opvoeden van zijn jongere broer na de dood van hun ouders. Het werd meteen genomineerd voor de Pulitzer Price. Daarmee was zijn naam gemaakt. Eggers ontving in 2008 de TEDPrice voor de beste ideeën op het gebied van Technology Entertainment Design.
De vakantie-bezinningsreis is geen idyllische trip langs de grenzen van de wereld. Josie is volkomen onvoorbereid op reis gegaan naar een gevaarlijk gebied. Daarmee stelt ze niet alleen zichzelf, maar ook haar jonge kinderen bloot aan vele gevaren. Ze leiden een ‘helden-leven’, komen bizons en beren tegen, slapen langs rivierbeddingen in ondoordringbare donkere bossen, koken boven kampvuren en Josie raakt in geldnood. Pinnen is er niet bij, want Josie had voor de reis 3000 dollar aan contanten van de bank gehaald om op die manier – met de kinderen – onvindbaar te zijn voor haar ex en de vader van de kinderen.
In het begin van het boek is Josie nogal een ‘dreiner’, alles zit haar tegen en dat ‘zuipt ze weg’. Dat haar zoon van acht de zorg voor zijn zusje op zich neemt bezorgt haar wel vage schuldgevoelens, maar ze vindt het toch ook wel weer handig. Ze verandert echter allengs. De reis loutert haar toch.
De lezer zal nog plezier beleven om de ironie die het boek binnensluipt. Ironie en maatschappijkritiek. Want Alaska reinigt de mensen niet van hun wens tot het leven in rijkdom en de woeste natuur in het gebied verlost niemand van het verleden.
Even door het begin heen bijten om aan Josies geneuzel te wennen, accepteer dat maar gewoon en al gauw boeit het boek tot het einde.