Jeanette Winterson – Kerstdagen. 12 verhalen en 12 feestelijke recepten voor 12 dagen. Vertaald uit het Engels (Christmas Days) door Arthur Wevers. ISBN 978-90-254-4934-6. 329 pagina’s, €22,50. Amsterdam: Atlas Contact 2016.
Verhalen en recepten voor de dagen rondom de Kerst.
Kerstverhalen… wie bij dat woord denkt aan de weeë geschiedenissen van hervonden liefdes, weergekeerde zoons of dochters, huizen die geuren naar dennengroen en knapperend hout en geschenken die worden gegeven aan ieder die nooddruftig is, moet dit boek onmiddellijk wegleggen. Zo’n kerstboek is dit kerstboek niet. Dit is een kerstboek dat betovert, dat de lezer het water in de mond doet lopen en dat vele glimlachen van blijdschap en vertedering oproept. Twaalf verhalen, stuk voor stuk kerst en ook weer niet. Ik ga uw lezersplezier niet onderuithalen door elk verhaal kort samen te vatten – dat zou echt zonde zijn – maar ik wil u toch een beetje in mijn enthousiasme laten delen. Mag ik u uit de twaalf verhalen mijn twee favorieten voorschotelen?
Het eerste is een ‘vertederingsverhaal’. Het gaat over het meisje O’Brien, een kleurloos onopvallend type, zo onzichtbaar dat haar chef in het warenhuis waar ze werkt, het amper opmerkt als ze te laat komt. O’Brien is niet lelijk hoor. Ze is bruin, zanderig. Haar haren zijn bruin, haar gezichtje is bleek, en ze weet niet beter dan zich ook maar in bruine kledij te steken. Vlak voor kerst krijgt ze ’s nachts bezoek van de kerstfee. Die vertelt haar dat ze een wens mag doen. Na lang nadenken en omdat ze eindelijk wel wil slapen, zegt O’Brien dat ze blond wil zijn. De kerstfee vindt dat zo bescheiden dat ze belooft die blonde haren dan ook weelderig en krullend te maken. En jawel, de volgende dag zijn alle ogen op dit mooie meisje gericht en zelfs de aardigste jongen van het warenhuis laat zijn oog op haar vallen. Aandoenlijk toch, dit kerstverhaal?
Niet aandoenlijk maar ontroerend is het verhaal hoe de bejaarde vader van schrijfster zijn laatste kerstdag bij zijn dochter doorbrengt, eten kan hij niet meer, maar hij geniet nog wel van Papa’s sherrytrifle, een traktatie met oude cake, drank, vruchten die hij vroeger altijd zelf klaarmaakte voor het gezin.
Jeanette Winterson (1959) werd in 1985 met haar debuut Oranges are not the only fruit meteen bekend en genomineerd voor prijzen. Het is een ‘lesbisch coming out boek’, autobiografisch en zeer vooruitstrevend voor die tijd. De schrijfster heeft inmiddels meer dan twintig titels op haar naam staan en haar werk wordt veel vertaald.
Terugkomend op het verhaal over Wintersons vader komen we meteen terecht bij de afdeling kerstrecepten. De auteur stelt haar lezers al snel gerust. Ze is geen topkok en wil dat ook niet zijn. Ze rommelt maar wat aan en mengt haar ingrediënten op de gok. Dus, waarschuwt ze haar lezers, doe dat dan ook alsjeblieft. Af en toe roeren, af en toe mengen, een ei of wat boter erbij en dan komt alles goed. Chaotisch? Wat dan nog. Koken is te veel op hardlopen gaan lijken. Koken is geen Olympische sport maar een alledaags mirakel.
U merkt het, Ik heb mijn hart verloren aan dit boek dat bij het tv-programma DWDD de titel ‘Boek van de Maand’ meekreeg. Terecht, al voeg ik er graag aan toe dat dit kerstboek een boek is waarmee de lezer alle dagen feest kan vieren.
Vier 365 dagen kerstdag en de auteur doet met u mee.