Cynan Jones – De inham. Vertaald uit het Engels (Cove) door Jona Hoek. ISBN 978-94-923-1316-4. 103 pagina’s, €16,50. Amsterdam: Koppernik 2016.
Novelle / gedicht / over stilte.
Een man vaart in zijn kajak op zee in een inham aan de kust. Hij heeft de as van zijn vader bij zich om die te gaan verstrooien. Maar dan, niet ver van de kust, wordt hij overvallen door onweer. Hij wordt getroffen door de bliksem, maar hij is niet dood. Als hij bijkomt, op volle zee, weet hij niet wat hem overkomen is. Hij is gewond, maar waardoor? Hij zit op zee, maar waarom? Hij is zijn geheugen kwijt. Wie is hij? Hoe komt hij bij zinnen? Dit is, kort samengevat, het verhaal van dit boek.
Maar niets laat zich zo slecht samenvatten als een zoektocht door een haperend geheugen. Want de man bevindt zich in een ‘luchtbel’ van emoties, in een tijdloos universum waarin onheil hem lijkt te bespringen. Hij neemt dat allemaal waar, hij voelt de immense dreiging, maar kan er niet mee omgaan. Zijn hoofd lijkt ‘leeg geslagen’.
De schrijver kijkt als het ware toe. Hij volgt op empathische wijze de strijd die de man voert en volgt zijn gedachten van minuut tot minuut. De boot-man voert op deze manier een woordeloze discussie met de schrijver. Jones verbeeldt dat subtiel door na iedere waarneming die hij noteert één of meer regels wit in te lassen. Daardoor krijgt het boek iets van een gedicht dat door twee personen wordt voorgedragen, een sprekende en een doofstomme.
Cynan Jones(1975) is geboren in Wales. Eerdere boeken van hem werden bekroond en zijn roman De burcht werd genomineerd voor de Europese Literatuurprijs.
Deze manier van schrijven met ‘alinea-witregel-alinea-witregel’ et cetera is een typisch stijlkenmerk van deze schrijver. Hij wordt wel de meester van de witregel genoemd. Het effect van deze manier van schrijven is aangrijpend, de veelbetekenende pauzes verhalen van veel pijnlijke emotie. Het is aan de lezer die in te vullen en, door de ruimte die Jones daartoe biedt, ook eigen gevoelens een plaats te geven. De witregels zijn even belangrijk als de geschreven regels omdat het zwijgen een eigen taal spreekt. Of, om het eens ouderwets te benoemen met een oer-Nederlands gezegde: spreken is zilver, zwijgen is goud.
Met deze subtiele novelle hebt u dan ook goud in handen.