Charlotte Wood – Ontregeld. Vertaald uit het Engels (The Natural Way of Things) door Jetty Huisman. 255 pagina’s, €19,99. Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2017.
Vrije seks bevrijdt en houdt vrouwen gevangen.
Als Yolanda op een ochtend ontwaakt komt ze tot de ontdekking dat ze gedrogeerd en vervolgens ontvoerd is naar een desolaat oord in een bergachtig gebied. Ze is opgesloten en in vreemde ruwe kleren gestoken. Bij haar in de kamer is ook een andere vrouw, Verla, ze verkeert in dezelfde situatie. Nadat de twee zijn kaalgeschoren worden ze naar een ruimte met nog acht lotgenoten gebracht. Sommige vrouwen herkennen elkaar uit de media. Ze komen erachter dat één ding hen bindt: ze hebben een seksuele relatie gehad met machtige mannen. Degenen die hen hebben ontvoerd haten hen hierom en vinden dat zij zwaar gestraft moeten worden. Een wrede man onderwerpt hen aan hardhandige kwellingen als zij enige actie ondernemen.
De vrouwen moeten zwaar, zinloos werk doen, krijgen minimaal en ongezond eten, de wonden die zij oplopen worden niet verzorgd. Binnen enkele weken is er niets meer over van de mooie gezonde vrouwen. Zij lijken de dood tegemoet te gaan, alleen maar omdat zij voor die tijd succesrijk en begeerlijk waren. Op een dag komt de woede die in Yolanda en Verla groeide als een lavastroom naar buiten. Ze besluiten een verbond te sluiten, de strijd aan te gaan en in leven te blijven. Ze moeten voorzichtig te werk gaan, een uitbarsting van de vulkaan zou de mannen tot zwaardere mishandelingen drijven.
Charlotte Wood (1965) werd in Australië geboren. Zij debuteerde in 1999 met een novelle. Sindsdien zijn er meer romans van haar verschenen. Zij ontving de Stella Prize voor dit boek en later de Prime Minister’s Literary Award.
Het belangrijke thema is de solidariteit die vrouwen sterk kan maken. De schrijfster vertaalt dat niet in subtiele notities. Integendeel. Het boek is hard, de wanhoop hevig, de mishandelingen gruwelijk, de vrouwen reddeloos, redeloos, radeloos. Maar langzaam maar zeker keert het tij. Als het voedsel opraakt en de bewoners de hongerdood wacht, komt Yolanda met een voedselplan, Verla bedenkt hoe de man gedood zou moeten worden en de andere vrouwen van de groep raken in hun nood onderling steeds meer verbonden.
Ze worden gered. Dat moge duidelijk zijn. Anders zou dit boek een open eind naar het graf hebben. Hoe de vrouwen hun weg naar de wereld weer vinden, ontdekt de lezer vanzelf.
Is dit een ‘typisch vrouwenboek’? Met het verschijnen van deze recensie op Internationale Vrouwendag zou de indruk gewekt kunnen worden, maar ik ben ervan overtuigd dat dit een boek is voor beide seksen. Dat een tiental vrouwen de hoofdrol speelt en de strijd tegen de mannen aangaan is een extra glimlach waard op 8 maart.
Voor mannen en vrouwen een beklemmend boek, getuigend van kracht en vriendschap.