Mounir Samuel – Liefde is een rebelse vogel. ISBN 978-94-91921-25-4, 302 pagina’s, € 19,95. Amsterdam: Uitgeverij Jurgen Maas 2017.
Jonge vrouw op zoek naar haar identiteit: hetero, lesbienne of transgender?
De roman kent twee hoofdpersonen: Zetá en de ik-figuur. Het grootste gedeelte gaat over Zetá. Op niet-chronologische wijze wordt haar levensverhaal verteld. Haar tocht naar Spanje, haar lange verblijf in dat land. Haar leven daar is heel afwisselend en avontuurlijk. Ze is achtereenvolgens barmeid, visverkoopster (het hoofdstuk heet viswijf), journaliste en schrijfster. Later ontmoet ze de ik-persoon als ze hulp zoekt van een psychologe.
De ik-persoon is een psychologe. Ze zit midden in een midlifecrisis. Haar werkt bevredigt haar niet meer, met relaties lukt het niet en met haar moeder heeft ze een moeizame verhouding. Alles verandert als ze Zetá ontmoet.
Mounir Samuel (1989), voorheen Monique Samuel is schrijver en journalist. Ze was correspondent voor De Correspondent en De Groene Amsterdammer in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Ze werd bekend tijdens de revolutie in Egypte. Daar deed ze verslag van voor de televisie. Bij Paul & Witteman trad zij op als Midden-Oosten deskundige. In 2015 had ze haar coming-out als genderqueer. Voortaan zou hij als man door het leven gaan. Hij schreef verscheidene boeken. Het bekendste is Mozaïek van de Revolutie. Dit is zijn debuutroman.
Voor een groot deel is het boek gewijd aan de zoektocht van beide vrouwen naar hun ware seksuele geaardheid. Beiden hebben in het begin relaties met mannen. Het is wel opvallend dat het dan om spontane vrijpartijtjes gaat met onbekende mannen. Zetá in het toilet van de trein, de ‘ik’ op de achterbank van een auto. Heel anders gaat het als er met vrouwen wordt gevrijd. Voor beiden is dit een openbaring. Samuel beschrijft dit zeer uitgebreid met veel details. Het was meer dan Ayodele’s lichaam dat haar buiten zinnen bracht, in haar armen hield ze een vrouw. En voor het eerst besefte ze dat haar lichaam geen grenzen kende. Niet in geslacht en niet in kleur.
Samuel heeft duidelijk iets met geloof. Regelmatig worden daar opmerkingen over gemaakt. Zetá gaat met haar tante naar de kerk, maar gaat niet ter communie De hostie sloeg ze over. Ze had geen trek in Jezus. Met God had ze niet veel. Hij wilde op niets anders dan haar afwezige vader lijken. Wel bidt ze tot Maria. Als u in de buurt van God bent, vraag hem dan mijn gebreken door de vingers te zien. Met de priester Tomás heeft ze een heel interessant gesprek over de kerk. Ze bewondert Christus, maar heeft een hekel aan het moralisme van de kerk. Geen enkele keer sprak Jezus over seksuele zonden, met hypocrisie en religieuze intolerantie had hij geen enkel geduld.
Liefde is een rebelse vogel, die niemand kan temmen. Een regel uit de opera Carmen, waaraan de titel van het boek is ontleend. In de hele roman komen teksten uit deze opera voor. Het is de ik-figuur die deze teksten in haar hoofd heeft. Het personage Carmen is wel enigszins te vergelijken met Zetá, De ik-figuur heeft haar hartstochtelijk lief, eindelijk heeft ze de liefde van haar leven gevonden, Zetá is een vrije vogel die zich niet laat kooien.
Meeslepend boek, geschreven in een superieure stijl.