Marten Toonder – Tim MacNab zoekt kopij. ISBN 978-90-792-8792-5, 142 pagina’s, € 17,95. Leens (Gr): Personalia 2017.
Thriller uit de jaren dertig, geschreven door de ‘jonge’ Marten Toonder.
Het verhaal begint als het ‘goede schip’ Wega in de Rotterdamse haven op het punt staat om te vertrekken naar Zuid-Amerika. Het speelt zich af in de jaren dertig van de vorige eeuw. De verteller is de pijprokende kapitein Sixma, een rondborstige zeeman. Er varen tien passagiers mee, verdeeld over zes hutten. Nog voor het vertrek maakt de kapitein kennis met Tim MacNab, reizend verslaggever van de Chicago Daily News, die hem tot zijn ergernis ‘ouwe walrus’ en ‘cappy’ (bekende namen voor Toonderkenners; AK) noemt.
Nog maar nauwelijks op zee wordt één van de passagiers vermoord. En nu ontwikkelt zich een ouderwetse whodunnit met het speurdersduo MacNab-Sixma, waarin de eerste gebruik maakt van de onervarenheid van de kapitein als speurder en nadrukkelijk de leiding van het onderzoek op zich neemt. De laatste is hier niet gelukkig mee, zeker als hij vermoedens krijgt dat MacNab zelf wel eens de moordenaar zou kunnen zijn. Na een zeebegrafenis van het slachtoffer wordt er nog een passagier vermoord. Nadat de bemanning vrijuit lijkt te gaan moet de moordenaar tussen de overgebleven passagiers worden gezocht
De lezer wordt enkele keren op het verkeerde been gezet en, vlak voordat de haven van Las Palmas wordt aangedaan volgt een Agatha Christie-achtige ontknoping.
Marten Toonder (1912-2005) schreef dit boek in 1937. Hij stond toen nog aan het begin van zijn carrière als stripauteur. Zijn vader Marten Toonder Senior was zeekapitein en na zijn eindexamen mocht Junior meevaren naar Argentinië. Het is zeer wel mogelijk dat de verhalen van zijn vader, diens persoon en zijn eigen reiservaringen hem hadden geïnspireerd bij het schrijven van dit boek.
Het manuscript werd gevonden in de archieven van het Letterkundig Museum in Den Haag. Uitgeverij De Bezige Bij deed het boekje in 2013 aan 1500 relaties cadeau als Nieuwjaarsgeschenk en nu is het toegankelijk voor alle Toonderliefhebbers. Tomas Ross noemt het in zijn voorwoord Een uniek pareltje, zeker in vergelijking met het werk van vaderlandse misdaadauteurs die toentertijd de toon zetten zoals Ivans, Willy Corsari en Havank.
Irwain M. Toonder, kleinzoon van de schrijver, schreef een nawoord en het geheel wordt afgesloten met een zeer korte Toonderbiografie. Interessante informatie voor de vele fans van deze markante auteur en kunstenaar. Het boek is trouwens mooi uitgevoerd met een harde kaft. De omslagillustratie is van de meester zelf.
Kenners zullen regelmatig Toonderiaans proza herkennen. Niet alleen daarom zal dit fraaie boekwerkje zijn weg naar de vele liefhebbers van Marten Toonders werk wel weten te vinden.
Uniek pareltje.