Zelden zijn mensen wie ze voorwenden te zijn
Journalist wordt de speelbal van duistere machten.
Freelancejournalist Enzo Marsman wil in 2001 met zijn vrouw Laura de dag dat zij één jaar getrouwd zijn vieren met een luxe-reisje. Maar hij wordt gebeld door de redactie van De Dageraad of hij een trip voor hen wil maken voor een reportage. Freelancers zeggen zelden ‘nee’, dus hij gaat horen wat de plannen zijn. De kunstredacteur stuurt hem naar pelgrimsoord Santiago de Compostella. Enzo moet reportages maken en krijgt drie extra dagen om daar met Laura in luxe te verblijven. Eenmaal daar ontmoeten de twee het echtpaar Frank Sorell en Sue. De man dringt zich op, vooral aan Laura. Sue is ziekelijk en gaat vroeg slapen. De volgende dag verrekken Enzo en Laura zonder hen nog te zien.
Enzo maakt zijn reportages, laat zijn fantasie bij de interviews een kwalijke hoofdrol spelen en beschouwt de klus als geklaard. Terug in het hotel worden de twee geconfronteerd met de aanslag op de Twin Towers. Als Enzo de volgende dag kranten gaat halen wordt hij aangehouden door de politie. Op de vraag wie hij is antwoordt hij ‘Frank Sorell’ en doet zich voor als de Amerikaan die vertrokken was (om interessant te doen). Maar valt verkeerd en hij wordt meegenomen naar het bureau.
Na dit begin volgt er een wijdlopig, uitermate ingewikkeld verhaal. De auteur heeft in de Proloog, die zich afspeelt op 12 mei 2014, al stap voor stap aangegeven wat er in het boek te gebeuren staat, alsof hij de lezer een programmaboekje voorhoudt. Dat is de reden dat ik u zonder enige wroeging laat meelezen. Zo komt u er zoveel jaar na dato als eerste achter dat het huwelijk tussen de twee springt, dat Enzo vreemd gaat, aan de drank raakt, zijn familiekapitaal verliest, als verklikker gaat werken, toetreedt tot de Vrijmetselarij en daar later weer afscheid van neemt om vervolgens moslim te worden…. Er zijn mensen die het voor minder doen in een mensenleven. Wat Enzo als moslim te wachten staat mag u zelf vele pagina’s verder ontdekken. Maar fraai is het niet, ik waarschuw maar vast.
Auteur
Staf Schoeters (1949) studeerde psychologie en geschiedenis aan de universiteit van Leuven. Hij was scheepshersteller, vertaler, freelance journalist en debuteerde in 1980 met het eerste van inmiddels 27 boeken, onder meer over de Wereldoorlogen I en II. Hij is genomineerd voor de Hercule Poirotprijs en bekroond met de Karel Barbierprijs van de Koninklijke Academie voor Taal- en letterkunde. Met dit boek keert hij terug tot zijn eerste liefde, de actuele thriller.
Actueel
Reken maar dat dit boek actueel is! Bekende oorlogen, bekende aanslagen, voorbereidingen tot aanslagen op een muziekfestival… je zou bijna denken dat Schoeters een soort 1984 wenst te schrijven, en hij schetst ons daarin geen vrolijke toekomst. Want hoofdpersoon Enzo Marsman blijkt in een gecreëerde wereld te leven, iedere situatie waarin hij terecht komt is vooraf geregisseerd. En al die situaties leiden meedogenloos verder naar het volgende, nog onaangenamer, decor waarin hij een rol moet spelen. Enzo Marsman, de journalist van vlees en bloed, blijkt te bestaan uit Schijngestalten, hij heeft zelf de hand niet in zijn transformaties.
Ingewikkeld
Op zich een aardig, zij het pretentieus ingewikkeld boek. Maar toch heeft het wat storende trekjes. De echtelieden Enzo en Laura voeren een discussie waarin het lijkt op het spel van twee wijsneuzige politici die elkaar vliegen af zitten te vangen. Overal in het boek wordt die wat pompeuze hoogdravende taal gebezigd, wat het lezen tot een klus maakt. Schoeters is een Vlaming, maar dat heeft hier niets mee te maken. Veel Vlaamse boeken zijn gelukkig níet zo plechtstatig van toon.
Jammer van het op zich mooie verhaal met de vindingrijke plot en met de boodschap: blijf alert, zelden is iets wat het op het eerste gezicht lijkt.
Staf Schoeters – Schijngestalten. ISBN 978-94-6242-068-7. 317 pagina’s, €19,95. Westerlo (B): Kramat 2017.