Wat is ware liefde?
Het huwelijksleven van Edward en Betty, nu besproken door Betty. Vervolg op ‘Een onberispelijke man’.
Het verhaal van de in Hong Kong werkende advocaat Edward Feathers (bijnaam Old Filth) en Betty en de aartsrivaal Terry Veneering wordt verder verteld. Het is geen vervolg, want de kern van het verhaal blijft gelijk, maar we krijgen meer informatie, meer onthullingen. Het meeste wordt nu verteld vanuit het perspectief van Betty die willens en wetens een huwelijk is aangegaan met de passieloze Edward. Toch gaan ze goed met elkaar om en blijven ze elkaar trouw. Samen keren ze terug uit Hong Kong als Edward met pensioen gaat.
Auteur
Jane Mary Gardam, OBE (1928) is de enige schrijfster die twee keer met de Whitbread/Costa Award bekroond is. In Nederland was ze onbekend, maar het eerste boek van de trilogie over Betty, Edward en Terry werd een groot succes, een ware bestseller. Haar oeuvre omvat meer dan dertig boeken, romans, verhalen en kinderboeken.
Betty
In deze roman is Betty de hoofdpersoon. Toch krijgen we over haar slechts weinig te horen, af en toe in een paar regeltjes. Ze is geboren in Sjanghai, in de oorlog werkte ze op de decodeerafdeling en later belandde ze in een kamp. Een spannend verleden, maar de schrijfster vertelt er verder niets over. Zo krijgen we maar weinig inzicht in haar karakterontwikkeling. Ze blijft een raadselachtige vrouw. Veel uitgebreider wordt verteld over Edward. In deel één wordt uitgebreid verslag gedaan van zijn moeilijke jeugd.
Betty keert van Londen terug naar Hong Kong waar ze was opgegroeid. Ze krijgt van Edward een huwelijksaanzoek, geschreven op het briefpapier van zijn kantoor. Ze moet hem ook beloven dat ze hem nooit zal verlaten. Van romantiek is geen sprake. Hij kust haar als een broer. Heel aarzelend stemt ze in. Edward lijkt juist wel heel verliefd. Er ontstaat wel een goede relatie, maar dan wel een zonder passie.
Ontmaagd door een ander
Zoals al in het eerste deel werd verteld duurt de huwelijkstrouw van Betty niet lang, want al de volgende nacht heeft ze haar eerste liefdeservaring met Edwards grootste vijand. Maar ik ben geen maagd meer. Dat weet ik zeker. En het werd tijd ook. O, Edward! Sint-Edward, waar was je? Waarom was jij het niet. Het bleef de enige keer van lichamelijke ontrouw, maar haar leven lang bleef ze verlangen naar haar grote liefde Terry Veneering. Het blijft voor de lezer moeilijk te begrijpen dat ze bij Edward blijft ondanks het gemis aan seks (ze sliepen apart) zijn dominantie, maar vooral omdat het werk voor hem het belangrijkste was. Over het huwelijksleven in Hong Kong vernemen we weinig, des te meer over de tijd in Engeland als Edward gepensioneerd is. Er is dan wel sprake van wederzijdse genegenheid.
Verhaal
De schrijfster hanteert in deze roman een erg fragmentarische schrijfstijl. Slechts zelden wordt aan een gebeurtenis meer dan een bladzijde gewijd. Zo’n mooi verhaal als de autorit van Edward in deel één ontbreekt in deel twee jammer genoeg. Het leukst is nog de gezamenlijke reis naar Delft. Betty bezoekt enkele keren de bloeiende bollenvelden en koopt die in grote aantallen. Tijdens het planten overlijdt ze. De schrijfster beschrijft dat heel subtiel. Edward wordt een tikje vreemd, dacht ze. Het is te laat. Ik kan hem nu niet meer alleen laten. En toen deed ze dat toch.
Dit tweede deel van de trilogie is wederom een roman die gaat over Engelsen met hun fatsoensnormen en gewoontes. De schrijfster vertelt over haar personages met veel warmte en ook ironie. In de brieven die ze schreef aan haar vriendinnen tijdens de huwelijksreis, zien we de echte Bettie. Ze schrijft heel ironisch over haar huwelijk. Erg vermakelijk zijn de toneelfragmenten die handelen over hun leven in Hong Kong. Duidelijk komt de sleur naar voren.
Weer een mooi boek, maar wel wat rommelig van opbouw.
Jane Gardam – Een trouwe vrouw. Vertaald uit het Engels (The man with the Wooden Hat) door Gerda Baardman en Kitty Pouwels. ISBN 978-90-5936-722-7, 254 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Uitgeverij Cossee 2017.