Vriendschap over grenzen heen
Het waargebeurde verhaal van een vredesactivist die door vrienden het door burgeroorlog geteisterde Jemen het land wordt uitgesmokkeld.
Door een lichte beroerte op eenjarige leeftijd is Mohammed al Samawi gehandicapt. Het gevolg: hij is het buitenbeentje en wordt gepest. Hij neemt zich voor de beste van de klas te worden.
Zijn familie stamt uit het noorden van Jemen en zijn diepgelovige moslims. Hij groeit op met de overtuiging dat joden slechte mensen zijn. ‘De joden zijn vossen,’ zei onze onderwijzer. ‘Zelfs als ze zich goed voordoen, houden ze altijd iets verborgen.’ Ik haatte joden. Haatte ze onvoorwaardelijk.
Auteur
Mohammed al Samawi (1968) is geboren in Sana’a in Jemen. Op de universiteit studeert hij bedrijfseconomie en Engels. Als zijn docent Engels, de Canadese Luke, hem vertelt dat hij Jemen gaat verlaten, geeft Mohammed hem de Koran. ‘Ik wil ook dat je dit leest. Als wij vrienden zijn, dan doe je dat voor mij en voor jezelf.’ Luke geeft hem een Engelse editie van de Bijbel. Als Mohammed bij het Oude Testament begint, weet hij niet wat hij leest. Hoe is het mogelijk dat er zoveel overeenkomsten met de Koran zijn? Waarom vertelden mijn leraren ons dat de joden, en in zekere zin ook de christenen, door en door verdorven waren?
Via Facebook probeert hij in contact te komen met joodse mensen. Iemand wijst hem op de groep YaLa Young Leaders ‘waar joden en Arabieren over vrede tussen onze volkeren discussiëren om die te bevorderen.’ Hij is daar heel druk mee, totdat de vijandigheden tussen Israël en Palestina weer oplaaien. Dan is de groep ook uiteengereten. Hij zoekt verder en ontdekt dat er in juli 2013 in Sarajevo een Moslim-Joodse Conferentie wordt gehouden. Met toestemming van zijn ouders lukt het hem die bijeenkomst bij te wonen. Daar ontmoet hij Daniel Pincus, een van de organisatoren. De daaropvolgende jaren bezoekt hij diverse conferenties waar hij ook Megan Hallahan, Justin Hefter en Natasha Westheimer leert kennen.
Omdat hij zijn familie door zijn werkzaamheden op het gebied van interreligieus overleg en vredesactivisme niet in gevaar wil brengen, besluit hij de wijk te nemen naar Aden. Wanneer de oorlog ook daar in volle hevigheid losbarst en hij voor zijn leven vreest, neemt hij via zijn laptop en mobiel contact op met Daniel. Op zijn beurt benadert deze Megan, Justin en Natasha. Zij zetten alles op alles om ervoor te zorgen dat Mohammed zijn land kan verlaten. Hij woont en werkt nu in de Verenigde Staten.
Oorlogen zijn van alle tijden. Het hartverscheurende van dit boek is dat een land als Jemen door de eigen bewoners, allen moslims, in een letterlijke puinhoop wordt veranderd. De angst, de wanhoop, het geen kant op kunnen, dit alles wordt voelbaar beschreven. Dat hij doorgaat met zijn werkzaamheden om vrede na te streven is desalniettemin hoopgevend. Als gevolg van de oorlog tussen de Houthi’s, een rebellenbeweging uit het noorden van het land, en de regering wordt Jemen op dit moment getroffen door een van de ergste hongersnoden sinds tijden.
Dit actuele boek laat weer eens duidelijk zien wat een oorlog met mensen doet.
Mohammed al Samawi – De Vossenjacht. Vertaald uit het Engels (The Fox Hunt) door Rob van Moppes. ISBN 978-94-027-0106-7, 358 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: HarperCollins 2018.