Afstandsmoeder tegen je wil
Jonge vrouw wordt gedwongen haar pasgeboren kind af te staan.
Samantha Harper (‘Sam’) is in 2017 journalist bij de Southern News. Haar relatie is gesneuveld en ze is met haar dochtertje bij haar oma Rose ingetrokken. Sam is behoorlijk ambitieus en hoopt met een spraakmakend artikel de plaatselijke verslaggeving te ontstijgen en landelijk naam te maken. Daarvoor lijkt zich een mogelijkheid voor te doen.
Toevallig vindt ze bij haar oma namelijk een aantal oude, huiveringwekkende brieven van een zekere Ivy. Het gaat om een jonge vrouw die onbedoeld in verwachting is geraakt. Haar stiefvader ziet de schande al op de familie neerdalen en zet het meisje voor een voldongen feit. Ze moet naar St. Margaret’s, een tehuis voor ongehuwde moeders in Sussex. Daar kan ze in alle stilte het kind ter wereld brengen om het vervolgens ter adoptie af te staan. Ze wordt verplicht tenminste drie jaar in het tehuis arbeid te verrichten om de onkosten te vergoeden. Het gebeurde in 1956.
Ivy schrijft haar brieven uiteraard in het geheim en weet deze slinks naar buiten te smokkelen. Het gebeurde immers allemaal meer dan een eeuw geleden en alle uitgaande post werd destijds nauwkeurig gecensureerd. Alleen brieven waarin de nonnen en de directie van het tehuis worden bewierookt verlaten het strenge kerkelijke bastion.
Het valt Sam op dat Ivy gedetailleerd beschrijft wie in St Margaret’s daders en slachtoffers zijn van het harde regime. Tot haar verbazing herkent ze ook de naam van een bekende televisiepresentatrice. Zou zij misschien één van de kinderen zijn die in de jaren vijftig vanuit dit gruwelijke tehuis voor ongehuwde moeders is geadopteerd?
Als ze daar eens achter kwam, zo bedenkt Sam zich, dan zou dat beslist landelijk voorpaginanieuws kunnen zijn. In de brieven zijn genoeg aanknopingspunten voor een landelijk spraakmakend artikel.
Auteur
Dit is de debuutroman van Emily Gunnis. Haar moeder is ook schrijfster. Op basis van eigen speurwerk schetst ze de ten hemel schreiende situatie van de hoofdpersoon en haar medeslachtoffers in een kerkelijke opvangtehuis voor ongehuwde moeders zoals dat in de jaren vijftig vooral in Ierland kon worden aangetroffen.
Wanneer Sam op onderzoek uitgaat valt ze van de ene verbazing in de andere. Niet alleen stuit ze op verschrikkelijke verwaarlozing van zowel de vrouwen als hun baby’tjes, de volstrekt verwerpelijke vormen van adoptie, maar ook op ronduit criminele handelingen van de gezagsdragers om aan de wanhopige zwangere meisjes zoveel mogelijk geld te kunnen verdienen.
Tot verrassing ontwikkelt de schrijfster binnen dit gegeven bovendien een hoog thrillergehalte zonder dat dit afdoet aan de waarde van het boek als roman.
Een indringend verhaal over ontheemde vrouwen en kinderen dat laat zien hoezeer misstanden uit het verleden nog in het heden doorwerken.
Emily Gunnis – Het meisje in de brief. Vertaald uit het Engels (The girl in the letter) door Angelique Verheijen. ISBN 978-94-027-3030-2, 368 pagina’s, € 18,99. Amsterdam: HarperCollins 2018.