Berlijn mei 1945
Terwijl Russische soldaten Berlijn terroriseren, proberen musici van de Berliner Philharmoniker de muziek nieuw leven in te blazen.
Na meer dan vijf jaar keerde Valentin Grossman in mei 1945 terug naar Berlijn. Valentin was een befaamd concertpianist, maar hij was Jood. Nadat Hitler aan de macht was gekomen bleek het snel afgelopen met zijn carrière. Ten onrechte hopende op betere tijden moest hij tenslotte onderduiken.
Jaren was hij gescheiden van zijn geliefde Elise, begaafd violiste en een goj, een niet-Jood. Hun verbintenis werd destijds door beide families zwaar tegengewerkt. De liefde was echter te groot.
Valentin is teruggekeerd naar Berlijn met maar één doel, Elise terugvinden.
‘…Hij hoort Elise vanuit het inferno. Ze roept zijn naam, steekt haar hand naar hem uit…’
Hij denkt aan Leo, ooit zijn mentor, de man die hem vooruit hielp. Hoe zou het hem zijn vergaan? Leerling en meester werden vrienden. Dirigent Leo Borchard werd vanwege zijn Russische afkomst door de fascisten verbannen uit de Berlijnse Philharmonie. Voor hem in de plaats zetten de nazi’s in 1935 dirigent Wilhelm Furtwängler op de bok.
Furtwängler is inmiddels uitgeweken naar Zwitserland. Er valt trouwens weinig te dirigeren in het Berlijn van mei 1945. Alle concertzalen liggen in puin, veel musici zijn spoorloos en bladmuziek is grotendeels verdwenen.
Valentin zoekt Leo op. Deze had immers beloofd zich over Elise te zullen ontfermen en haar onderdak te verlenen. Wanneer ze elkaar terugzien hoort Valentin dat Elise niet meer bij hem is. Ze is ongeveer twee weken geleden voor het laatst gezien. Leo is haar uit het oog verloren. Valentin is vastbesloten in het verwoeste Berlijn naar haar te gaan zoeken.
Auteur
Rob Waumans (1977) debuteerde in 2011 met als je de stad binnenrijdt waarna in 2013 De nacht van Lolita verscheen. Deze toont het Berlijn onder de terreur van de Russische bezetting. De Sovjetsoldaten lijken totale vrijheid van handelen te hebben. Berlijnse vrouwen worden in serie verkracht, er wordt gestolen en geliquideerd zonder rem.
Terwijl Valentin speurt naar zijn geliefde en overal navraag naar haar doet jeuken zijn vingers. Hij wil weer dolgraag pianospelen. Ook bij Leo zijn er de kriebels. Wat het verwoest Berlijn nodig heeft is een concert om de moed er weer in te krijgen. Leo heeft vanwege zijn Russische afkomst het Russische gezag over Berlijn mee. Maar waar haal je een concertzaal vandaan, de musici, de bladmuziek en voor Valentin een vleugel? Valentin en Leo gaan zich tot het uiterste inspannen om voor 26 mei 1945 een concert te organiseren.
De zoektocht naar Elise is voor Valentin echter het belangrijkste. Het brengt hem zelfs in een situatie die hij zich nooit had kunnen voorstellen. Het zal hem verscheuren.
Een prachtige roman over hartstocht en liefde voor de muziek onder uiterst weerbarstige omstandigheden.
Rob Waumans – De solist. ISBN 978-90-254-5265-0, 224 pagina’s, € 19,00. Amsterdam: Atlas Contact 2019.