Kleurrijke cijfers, kaarten en statistieken
Overweldigend en verhelderend overzicht van een wereld in vlammen.
Na de Tweede Wereldoorlog zijn daar meer boeken over verschenen dan er sindsdien uren verstreken zijn. Naarmate de verschrikkelijke gebeurtenissen halverwege de vorige eeuw verder van ons af komen te liggen zal die zee aan publicaties alleen nog maar toenemen. Daarbij is het onontkoombaar dat de visie op en het oordeel over deze wereldoorlog aan verandering onderhevig is.
Zo verbaast het ons allang niet meer dat 75 jaar na dato allerlei aspecten van de oorlogshandelingen en genocides naar voren komen die vroeger niet of nauwelijks werden belicht. Ook gaan we WOII meer in perspectief zien en is onze zienswijze erop steeds onderhevig aan verandering.
Er is nu een indrukwekkend grafisch handboek verschenen. Niet alleen een geheugensteuntje of een databank, maar een bron van verdieping van ontdekkingen, van verbazing en van het opnieuw ter discussie stellen van de kennis die iedereen denkt te hebben over de grootste verschrikking van de Twintigste Eeuw.
Het naslagwerk bestaat uit vier hoofdstukken waarin meer dan 350 afbeeldingen zijn te vinden, namelijk Het materiële en het menselijke kader, Wapens en legers, Veldtochten en veldslagen en Eindoverzicht en tweedeling.
Het laatste hoofdstuk gaat over de afrekening en de politieke en militaire repercussies na het sluiten van de vrede. Het gaat onder meer over de gevolgen van de Holocaust, de aanloop naar de Koude Oorlog, de dekolonisatie en het belang van de energiestoffen, vooral de mondiale olievoorziening.
De lezer krijgt in de andere hoofdstukken een duidelijk beeld van het menselijk aandeel en leed, de krijgshandelingen, de productie en het gebruik van oorlogsmaterieel en de krijsstrategieën die door de verschillende partijen werden gevoerd.
Alle grafische voorstellingen zijn buitengewoon inzichtelijk en laten vaak in één oogopslag zien hoe de verlies- en winstrekening van de geallieerden en de as-mogendheden in de verschillende fases van de oorlog er uitzagen. Maar ook krijgt men bijvoorbeeld inzicht hoe de concentratiekampen functioneerden.
De bestudering van de organisatieschema’s verduidelijkt de bevelvoering der generaals en geeft stof tot nadenken over het idee dat een totalitaire dictatuur per definitie efficiënter is om oorlog te voeren dan een liberale democratie. Een dergelijke vraag valt overigens bij nagenoeg alle thema’s te stellen.
Auteurs
Het tot stand komen van dit boek gebeurde door een Frans team bestaande uit een hoofdredacteur van een militair tijdschrift (Jean Lopez), een militair specialist (Nicolas Aubin), een hoogleraar geschiedenis (Vincent Bernard) en een datadesigner (Nicolas Guillerat).
Dit is een onmisbaar naslagwerk voor iedereen die zich op de hoogte wil stellen van de feiten van de grootste wereldbrand ooit. Een buitengewoon verrassende uitgave die hulde verdient.
Jean Lopez e.a. – De Tweede Wereldoorlog in Infographics. Vertaald uit het Frans (Infographie de la Seconde Guerre mondial) door redactie en bewerking Bureau RJ&TC. ISBN 978-90-4682494-8, 191 pagina’s, € 32,99. Amsterdam: Nieuw Amsterdam 2019.