Verslag van een knokpartij
Liefdevol toezien vanaf de zijlijn.
Het is 13 maart 2019 als Hans, geheel tegen de gewoonte in, als eerste naar boven naar bed gaat. Marja wil nog even de glazen afwassen. Ze komt zo. Als Hans in bed ligt te lezen, hoort hij zijn vrouw de trap oplopen, de badkamer in gaan, haar tanden poetsen… en dan opeens klinkt haar stem met een merkwaardig, panisch geluid. Als hij bij de badkamer aankomt hangt zijn vrouw tegen de wastafel aan, in haar blootje, ze houdt zich met moeite staande. Hij grijpt haar vast, voelt de kracht uit het rechterdeel van haar lichaam wegvloeien. Als hij Marja voorzichtig neerlegt is de situatie meteen duidelijk: haar rechterhelft ‘doet niet meer mee’, ze heeft een hersenbloeding gehad. Hans belt 112 en vanaf dat moment wordt het heft hem uit handen genomen. Deskundigen nemen het over. Eerst het ambulancepersoneel, dan de neurologen, in een later stadium allerlei ‘paramedische mensen’ die Marja letterlijk weer op de been moeten en willen gaan helpen. Het wordt een keihard gevecht voor herstel.
Hans wil niet werkloos toezien. Hij besluit zijn vrouw zo veel als mogelijk is te assisteren. Zijn vaardigheden op het gebied van het huishouden en van koken mogen dan te wensen overlaten – in hun leven was de rolverdeling tot dan toe vrij klassiek – maar hij besluit te doen wat hij kan: Marja begeleiden op de zware weg naar herstel.
Deze taak is niet nieuw voor hem. Vijfmaal eerder – sinds 2002 – heeft Marja een ‘ongelukje’ gehad dat haar langdurig aan huis kluisterde. Tweemaal eerder keek ze daarbij de dood in de ogen, deze ernstige hersenbloeding wordt de derde keer. In al deze situaties was Hans mantelzorger. Zijn liefde voor Marja hielp hem daarbij.
Auteur
Hans Terol (1945) werkte vele jaren op de fotoredactie van De Telegraaf. Ook maakte hij reis- en golfreportages voor de krant. Hij is sinds een aantal jaren met pensioen.
Hans besloot Marja’s ‘ongelukjes’, zoals hij de geschiedenis van ongelukken en ernstige ziektes noemt, op schrift te gaan zetten. Uit bewondering voor Marja’s onverwoestbaar optimisme, haar altijd doorzetten met een lach op haar gezicht, haar talent om zelfs haar therapeuten aan het lachen te krijgen om haar malle invallen. Nadat Marja was opgenomen in revalidatiecentrum Heliomare in Wijk aan Zee reed haar man er dagelijks heen, was getuige van haar geploeter en ge-oefen, assisteerde waar mogelijk en zorgde dat het woonhuis in Haarlem werd aangepast voor het eerste weekeind-thuis, de vele die nog volgden en Marja’s definitieve thuiskomst.
Terol schrijft gedragen door liefde en bewondering, vertoont soms licht de neiging tot paternalistisch gedrag – maar dat kan te wijten zijn aan de klassieke rolverdeling door de jaren heen – maar is bovenal trots op Marja’s prestaties. Naast bewondering voor Marja is dit boek een manier om alle therapeuten te bedanken die hun werk met zoveel inzet dag in dag uit verrichten.
Wie zelf in een revalidatieperiode verkeert zou inspiratie kunnen ontlenen aan het voorbeeld van de nooit versagende, onverwoestbare Marja. Haar motto is duidelijk: ‘Opgeven? Om de dooie dood niet!’
Mooi boekje om cadeau te geven aan andere strijders.
Hans Terol – Om de dooie dood niet! ISBN 978-94-0219-620-7. 181 pagina’s, € 18,96. Amsterdam: Brave New Books 2019.