Wetenswaardigheden over een uniek mens
Heaven has a new playmaker.
Is zo langzamerhand niet alles over de veel te vroeg overleden topvoetballer en toptrainer Johan Cruijff (1947-2016) gezegd en geschreven? Nee dus. Journalist en boekenschrijver Auke Kok is bezig met een biografie en nu verscheen ook dit boekje met wetenswaardigheden, anekdotes en opmerkingen waarmee Johan de Nederlandse taal heeft verrijkt.
Auteurs
De ik-persoon Ferenc* van der Vlies (1972), mede-eigenaar van het merk Cruyff, ontmoette Johan voor het eerst in 2005. Hij had het ter ziele gegane sportmerk Quick opnieuw geïntroduceerd en werd gevraagde hierover een presentatie te geven aan de Cruijff University, waar Johan op de eerste rij bleek te zitten. Na afloop vond er een ontmoeting plaats en het bleek tussen hen beiden te klikken. Het was het begin van een intensieve vriendschap die duurde tot het eind van Johans leven. Voor hem werd Cruijff steeds meer Johan. Het verhaal daarvan staat in dit boek.
Jan-Cees Butter is freelance-journalist en schreef diverse boeken.
Tijdens de eerste ontmoeting kon Van der Vlies niet weten dat hij elf jaar lang zou samenwerken met Cruijff. De laatste zag in die samenwerking een kans om het in 1992 van de markt verdwenen merk Cruijff Sports weer leven in te blazen. Eerst had hij zijn twijfels en daarom reageerde hij niet te snel, maar Cruijff liet niet los. Hij nam Van der Vlies mee naar huis en tracteerde hem op ossenworst en sprak De zwakste schakel geeft de sterkte van de ketting weer, dus jij moet goed je best doen. De bijeenkomst eindigde met een uitnodiging om eens een keertje langs te komen in Barcelona. Toen dat gebeurde mocht hij mee-ontbijten.
De samenwerking was weliswaar prettig, maar niet probleemloos. Zo doorkruiste adverteren in het AD de samenwerking van Cruijff met de Telegraaf en dat kon natuurlijk niet: Heb je het begrepen?
Het met veel zwart-wit en kleurenfoto’s geïllustreerde boek staat vol losse fragmenten, mooie verhalen en herinneringen. Er is aandacht voor de bijzondere band tussen Johan en zijn vrouw Danny. Terloops wordt opgemerkt dat van het grandioze Nederlands elftal van 1974 alleen Wim Jansen en Johan Cruijff nog steeds met dezelfde vrouw waren getrouwd.
We lezen onder meer over het verschil tussen Cruijff en Cruyff, Johans faillissement, zijn lucratieve contract in de Verenigde Staten, de Cruyff Foundation en de Cruyff Courts, het conflict met Adidas en Johans favoriete muziek. Een aparte plaats wordt ingenomen door George Best. Johan komt er steeds uit als een positief ingestelde persoon.
In Rotterdam kreeg Cruijff een deel van de recette. Dat mocht ook best, want hij maakte Feyenoord kampioen in 1984. Ook weer een mooi verhaal, net zoals dat over zijn relatie met bij bijvoorbeeld Guardiola en Stoichkov.
Het slothoofdstuk gaat over de laatste ontmoeting veertien dagen voor Cruijffs overlijden: Het gaat uitstekend en het afscheid, waarbij My Way van Frank Sinatra werd gespeeld. Jordi sprak: Johan was niet alleen van ons. Johan was van ons allemaal.
Vrolijk, interessant en bij vlagen ontroerend.
Jan-Cees Butter en Ferenc van der Vlies – Cruijff & Johan. ISBN 978-94-92495-58-7, 191 pagina’s, € 20,00. Amsterdam: Uitgeverij Water 1919.
*Ferenc doet me natuurlijk onmiddellijk denken aan die andere magistrale voetballer, de Hongaar Ferenc Puskás (1927-2006).
Dit boek is tevens besproken tijdens het programma MAAKKENNISMAANDAG van MeerRadio op maandag 7 oktober 2019. Het geluidsbestand kunt u hieronder aanklikken.