Ontvoering en moord in zomers Zagreb
Tegendraadse politieman gaat stug door…
Wie veel thrillers leest of kijkt naar verfilmingen daarvan al dan niet als tv-serie, maakt kennis met een groot aantal dienstdoende hoge politiefunctionarissen die de leiding hebben van het onderzoek naar de gepleegde misdaad. Hoe verschillend die mannen of vrouwen qua karakter ook mogen zijn, ze hebben vaak ook verschillende eigenschappen gemeen, zoals een wat moeilijke verhouding met hun baas en/of ondergeschikten en een moeizame relatie met, of afwezigheid van, een partner. En het zijn allemaal ‘eigenheimers’, personen die het liefst alles zelf oplossen zonder bemoeienis van anderen, hun eigen mening hebben en daar niet snel van afwijken en hun eigen zin doen.
Inspecteur Nicola Baniċ, de ik-figuur, is zo’n eigenheimer. Hij wordt in het postcommunistische Zagreb van 1984 geconfronteerd met de ontvoering van een achttienjarige dochter van een welgestelde man, een zaak waarbij hij niet kan bogen op enige ervaring. Er wordt een losgeld van 24.000 DM gevraagd en dat bedrag komt nog diverse keren terug in dit verhaal.
Ondertussen is Nicola’s huiselijke situatie bepaald niet optimaal. Zijn vrouw en dochter zijn naar de kust vertrokken en de verhouding is niet bepaald hartelijk. Het is bloedheet, maar hij kan niet douchen, want de boiler heeft het begeven en de ene incapabele monteur lost de andere af, zonder resultaat. En dan staat ook nog zijn auto op het punt de geest te geven. En de zaak escaleert wanneer er een moord blijkt te zijn gepleegd…
Auteur
Goran Tribuson (1948) is een succesrijke Kroatische boeken-, film- en scenarioschrijver. Hij schreef onder andere romans, korte verhalen en toneelstukken. Ook schreef hij absurdistisch proza en autobiografische romans. Hij is lid van de Kroatische Academie van Kunsten en wetenschappen en emeritus hoogleraar filmscenario en de theater- en filmacademie in Zagreb. Deze thriller is het eerste deel van een trilogie met als hoofdpersoon Nicola Baniċ,
Baniċ bijt zich vast in de zaak en doet dat door te gaan praten met zoveel mogelijk mensen uit de omgeving van het ontvoerde meisje. Dat brengt hem in de artistieke wereld van kunstschilders waarmee hij eigenlijk geen enkele affiniteit heeft. Iedere keer als hij denkt wat verder te komen blijkt hij weer op het verkeerde been te zijn gezet. Zijn ondergeschikte Stipetiċ, heeft eigenlijk geen interesse in de zaak, laat dat duidelijk weten en voert zijn opdrachten beroerd uit.
Baniċ gaat stug door met het leggen van de puzzel. Na elk gesprek met een betrokkene komt hij een stukje verder. Maar als hij denkt te weten wie het gedaan heeft wordt hij (en met hem de lezers) opeens weer op het verkeerde been gezet. Het onderzoek is toch nog niet klaar…
Het verhaal is niet spectaculair, maar beslist niet ‘gewoon’ en best spannend. het bleef me tot het einde fascineren. Het boek moet het echter vooral hebben van de mooie sfeertekening van een voor de meesten van ons onbekend land in een tijdperk dat wij niet gekend hebben. Voor mij als cultureel antropoloog was dat kaasje. Het is te merken dat de auteur ervaring heeft met absurdisme.
Baniċ is een onorthodoxe, volstrekt niet politiek correcte speurder aan wie niets menselijks vreemd is, zoals bijvoorbeeld zijn interesse in vrouwelijke voorgevels. Hilarisch zijn zijn beschrijvingen van abstracte kunst: Ik draaide het doek om en bekeek het. Het zag eruit als een kleurig overhemd van een man die met ketchup had gemorst.
Op naar deel twee.
Goran Tribuson – Andermans zaken. De eerste zaak van politie-inspecteur Baniċ, Vertaald uit het Kroatisch (Zavirivanje) door Sanja Kregar. ISBN 978-94-92160-07-2, 245 pagina’s, € 20,00. Amsterdam: Uitgeverij KLIN 2016.