De keerzijde van roem
Tijdens een betoging in Venezuela legt een fotojournalist vast hoe een jonge demonstrant wordt neergeschoten. Het levert hem de Zilveren Camera op. Maar die felbegeerde prijs verandert zijn leven voorgoed.
Kogels, traangas, branden; Alex Laagland bevindt zich in het hol van de leeuw. Weggekropen in een hoekje denkt hij dat zijn laatste uur geslagen heeft. Hij stikt bijna in een hoestbui. Zijn ogen branden, het snot stroomt uit zijn neus. Hij moet zoveel kracht zetten om te ademen dat het pijn doet aan zijn longen. Alles in zijn borstkas trekt samen tot hij het gevoel heeft dat zijn hart ontploft.
Een voorbijganger redt hem. En als de ergste pijn is weggetrokken, bekijkt hij meteen de foto’s op het schermpje van zijn camera. Een gaspatroon, afgeschoten door een agent verderop, hangt achter een jonge demonstrant in de lucht, met een spiraal van rook als staart. Aan de andere kant van de geraakte jongen staat de man met het geweer. Een brandende stapel autobanden weerkaatst in de plexiglas ogen van zijn gasmasker. Hij heeft het perfecte plaatje kunnen schieten.
Auteur
Jurriaan van Eerten (1983) is schrijver en freelance journalist voor verschillende Nederlandse en internationale media. Na drie jaar in Latijns-Amerika te hebben gewoond en gewerkt, vertrok hij in 2017 naar de Verenigde Staten. Zijn huidige standplaats is Tucson, Arizona. Dit boek is zijn debuutroman.
Het krachtige beeld haalt de voorpagina’s van de kranten in Nederland en maakt Laagland in één klap beroemd. Als de jongen overleden blijkt te zijn begint het schuldgevoel aan hem te knagen. Waarom heeft hij niets gedaan? Waarom was hij alleen maar gefixeerd op die stomme foto?
Terug in Columbia, waar hij woont, overdenkt de correspondent zijn leven en wordt hij verscheurd door twijfels. Na het overlijden van zijn vriendin Lies, die hem overhaalde om samen met haar reisreportages te maken voor glossy’s, heeft hij het roer drastisch omgegooid door alleen nog maar schrijven over dingen die er echt toe doen. Maar na het winnen van de Zilveren Camera voelt hij zich alleen nog maar medeschuldig aan de dood van de demonstrant.
Alex wordt steeds vaker gevraagd indringende reportages uit Zuid-Amerika aan te leveren. En dat gaat hem steeds gemakkelijker af. Hoewel hij er niet echt zin in heeft gaat hij ermee akkoord dat een jonge Nederlandse journaliste stage bij hem in Bogota komt lopen. Haar komst geeft de gedeprimeerde Alex weer wat plezier in het leven. Maar uiteindelijk komt hij bedrogen uit…
De omslag van het boek spreekt boekdelen: een gier, zittend op een tak van een kale boom. Het is een verwijzing naar Kevin Carter, de Zuid-Afrikaanse fotograaf die in 1994 de Pulitzerprijs won met een foto van een kind dat uitgehongerd en vermoeid op de grond ligt in het door honger geteisterde Soedan. Op de achtergrond zit een gier geduldig te wachten. Carter (33) werd zo bekritiseerd dat hij doordraaide en twee maanden later zelfmoord pleegde. Was hij niet zelf de gier?
De schrijver heeft een spannend verhaal weten neer te zetten over de dilemma’s binnen de journalistiek. Een verhaal achter een nieuwsverhaal, dat iedereen voor zoete koek aanneemt. Wat is nog echt en wat is fake? kun je je na het lezen van deze indringende roman terecht afvragen.
Jurriaan van Eerten – Buiten beeld. ISBN 978-90-468-2523-5, 221 pagina’s, € 20,00. Amsterdam: Nieuw Amsterdam, 2020.