Onvoorwaardelijke liefde
Zonder verleden opnieuw beginnen.
Nog jaren na de Eerste Wereldoorlog bevinden zich in een Vlaams gesticht verschillende voormalige soldaten met psychische stoornissen. Eén van hen is zijn geheugen kwijtgeraakt, zelfs zijn naam weet hij niet meer. Er komen zo nu en dan vrouwen langs, op zoek naar hun verdwenen echtgenoot. Eén van die vrouwen herkent hem als haar man, Amand Coppens, nu 35 jaar oud en vermist bij Diksmuide op 18 december 1937. Julienne neemt hem mee naar huis, in Kortrijk, naar hun kinderen Gust en Roos.
Auteur
Anjet Daanje (drs. Anjet den Boer, 1965) studeerde wiskunde in Utrecht. maakte samen met haar zus Dieb, violist van de folkband Rapalje) zeven hoorspelen en twee lange speelfilms. Tijdens haar studie schreef ze haar eerste roman. Dit boek stond op de longlist van de Libris Literatuurprijs 2020.
Julienne neemt Amand liefdevol op in haar gezin. Ze drijft een fotozaak, ooit was hij fotograaf, en leert hem (weer?) geleidelijk de geheimen van de fotografie. Ze vertelt hem de geschiedenis van hun liefde. Na enige tijd verwelkomt ze hem in haar slaapkamer en in haar bed.
… en hij wenst haar goedenacht, en ze staat aarzelend in de deuropening, wil je, vraagt ze, en ze maakt met de hand waarmee ze de lamp vasthoudt een vaag gebaar richting de trap…
… en ze zegt op meisjesachtig lacherige toon, jij slaapt aan de andere kant…
Omdat hij zich niets meer herinnert, maar zich blijft afvragen wie hij eigenlijk is, vertelt ze steeds meer details over hun gezamenlijk verleden.
Terwijl ze hem in bed vertelt over hun verliefdheid in het verleden nodigt ze hem uit: En ze spreidt haar benen en trekt ze aan weerskanten van zijn heupen op. toe maar, zegt ze en hij dingt in haar, ze hapt kreunend naar adem…
… Pas op fluistert ze, je moet op tijd uit me, we hebben geen geld voor nog een kind, en terwijl hij zijn bijdrage aan hun kindje op haar dij deponeert gaat ze verder met vertellen tot ze in slaap valt, zo diep dat ze zich een uur lang niet verroert, ze ligt vol vertrouwen en onschuld tegen hem aan, en warm en slap is haar lichaam en van tenen tot kruin, van schouder tot schouder, van tepels tot billen van hem.
Ze worden opnieuw verliefd.
Maar vertelt ze hem wel de hele waarheid? Wat deed ze eigenlijk tijdens de Duitse bezetting?
De fotozaak wordt een zakelijk succes, waardoor ze kunnen verhuizen naar een betere woning, annex winkel.
Onderwijl wordt Amand geplaagd door angstdromen (tegenwoordig zou men zeggen dat hij leidt aan PTSS). Kloppen die dromen wel met wat Julienne vertelt? Wat heeft hij in de oorlog eigenlijk uitgespookt? Is hij werkelijk wel Amand? Hij moet zichzelf opnieuw uitvinden en verlaat Julienne en de kinderen in een poging zelf zijn verleden te ontwarren. Dan raken de ontwikkelingen in een stroomversnelling.
In deze buitengewoon boeiende roman wordt het op zichzelf al fascinerende gegeven op een delicate en geloofwaardige manier uitgewerkt. Veruit de meeste zinnen beginnen met het woord en, wat een bijzonder effect met zich meebrengt. De lezer leeft mee met de onvoorwaardelijke liefde van Juliette voor haar man en met de soldaat op zoek naar zijn eigen identiteit.
Anjet Daanje – De herinnerde soldaat. ISBN 978-90-5452-367-3, 536 pagina’s, € 24,90. Groningen: Uitgeverij Passage 2019.