Veertig jaar Tourwinnaar
Het ultieme eerbetoon.
Veertig jaar geleden won Joop Zoetemelk de Tour de France. Aan de hand van de helaas veel te vroeg overleden Gerrie Knetemann kwam hij in de Gele Trui over de finish. Hij werd gehuldigd in aanwezigheid van onze toenmalige premier Dries van Agt, een fervent wielerfan, en werd in één klap één van de bekendste Nederlanders. Sindsdien moest hij zich schikken in die opgedrongen status en dat doet hij nog steeds op zijn ontwapenende nuchtere en bescheiden manier. Een man om van te houden.
De kroon op Joops imposante wielerloopbaan was de wereldtitel die hij in 1985 op 38-jarige leeftijd won.
Er zullen weinigen Joop de manier waarop dezer dagen stil wordt gestaan bij zijn iconische wielerloopbaan misgunnen: een prachtig geïllustreerd gedenkboek en een uitvoerige documentaire. Dat gedenkboek bevat een groot aantal foto’s in kleur en zwart-wit. Een deel daarvan lag met andere memorabilia en zijn trofeeën bij Joop op zolder. Vooral de zwart-witfoto’s geven een mooi beeld van het zware beroep, dat wielrennen vaak is.
De omslagfoto is een mooie mix. Joop in de gele trui op de schouders van blije supporters. De allereerste foto is een prachtig portret van de huidige Joop in zwartwit, de achterkant in kleur geeft de Joop van toen op de fiets weer. Het boek staat boordevol prachtige foto’s, waarin alle facetten van leven en loopbaan van Joop aan de orde komen. De komische noot ontbreekt niet, zoals het opdienen van spaghetti aan de ploeg en Joop met de billen bloot op de massagetafel.
Het boek bestaat uit een groot aantal thema’s van een pagina met daarbij één of vaak meer foto’s. Ik noem er een aantal: De geboorte van een klimmer, Geen paarse broek voor Joop (over zijn wielertenues), Gruwelen op een rustdag (de vaak hinderlijke onderbreking), In bed won Joop maar één Tour (Joop was een goede slaper), Twee werelden (over Joops sprookjeshuwelijk dat een nachtmerrie werd en leidde tot zijn ‘vlucht naar de koers’), Het leven lacht Joop toe (over zijn geluk met zijn tweede vrouw Dany Pouille dat leidde tot een ‘nieuwe Joop’, die ging genieten van zijn populariteit), Zijn waar je moet zijn (over zijn manier van koersen), Het doosje van de langste adem (vol met gewonnen medailles), Waar Joop is, in volk (over zijn enorme populariteit) en De anonieme triomf (over zijn nauwelijks opgemerkte zege in de Vuelta).
Deze stukken worden afgewisseld met een uitvoerig en al even mooi geïllustreerd verslag van de Tour van 1980, van Proloog tot en met de Champs-Elysees. Onlangs weidde Mart Smeets er al een compleet boek aan, maar het is een must ook van deze benadering, uiteraard voorzien van alle klassementen, en van de schitterende foto’s kennis te nemen.
En dan zijn we er nog niet, want het boek staat ook nog vol met interessante weetjes, zoals de naamlijst Zoetemelk, kleren en kleding, racefietsen, gegevens over de zestien keer dat hij aan de Tour meedeed (zeven keer op het eindpodium), diverse statistische gegevens, een blessureoverzicht, zijn tijdritten en nog veel meer.
Auteurs
Jacob Bergsma (Harlingen, 1964), Joop Holthausen (Zutphen, 1945) en Peter Ouwerkerk (Schiedam, 1946) zijn ervaren sportjournalisten, die elk verschillende boeken op hun naam hebben staan.
Het is bijna onmogelijk een zo omvangrijk en veelzijdig boek recht te doen in een recensie. Ik ben er echter van overtuigd dat iedereen die Joop Zoetemelk een goed hart toedraagt, en dat zijn er velen, dit boek met veel plezier zullen lezen en daarna regelmatig zullen doorkijken.
Jacob Bergsma, Joop Holthausen & Peter Ouwerkerk – Joop Zoetemelk Ongezien. ISBN 978-90-830-1405-0, 352 pagina’s, € 49,95. Amsterdam: Uitgeverij JEA 2020.
NB Vanavond, 20 juli 2020, zendt MAX om 22.10 de documentaire Joop! Eindelijk weer kampioen uit.