Voor de maagd en haar kerk
Arnau, de zoon van de ontsnapte horige Bernat Estanyol, mag als jongen meesjouwen met de trotse bastaixos, die vanaf het strand zware stenen brachten voor de bouw van ‘hun’ kerk, de Santa Maria del Mar. Het is het begin van een bijzonder gevarieerd leven met hoogte- en dieptepunten.
Het bouwen van de gotische kerk Santa Maria del Mar (Onze Lieve Vrouw van de Zee) in de ‘gewone mensenwijk’ La Ribera van Barcelona tussen 1329 en 1383 inspireerde de auteur tot het schrijven van deze monumentale roman.
Auteur
Ildefonso Falcones de Sierra (Barcelona, 1961) is een Spaans advocaat en auteur. In deze debuutroman gebruikt hij historische personen en gebeurtenissen. Zo komt onder meer de bouwmeester van de kerk Berenguer de Montagut in het verhaal voor, waarvan de hoofdpersonen verzonnen zijn. Als genre spreken we dan van faction.
De schrijver behandelt een aantal maatschappelijke thema’s, zoals die zich afspeelden in het Catalonië van de late middeleeuwen, zoals het afkalven van de macht van de feodale heren over hun horigen, de vrij gemakkelijke sociale stijging en de groeiende macht van de beruchte Spaanse inquisitie ten koste van zowel de ‘normale’ kerkelijke als de wereldlijke macht. En dat alles speelt zich af in een periode waarin de Spaanse staatsvorming nog niet is voltooid en diverse kleine koninkrijken elkaar op leven en dood bestrijden. Het was eten of gegeten worden.
Al deze thema’s en nog meer worden op knappe wijze verwerkt in dit boek. We leven mee met Bernat als hij met zijn babyzoon aan een wrede feodale heerser ontsnapt en naar Barcelona vlucht, waar hij wordt uitgebuit door zijn zwager. Bernat zorgt zo goed mogelijk voor Arnau en de verschoppeling Joan. De jongens worden onafscheidelijk en beschouwen elkaar als broers. Omdat de jongens geen allebei geen moeder hebben beschouwen de de maagd Maria als hun moeder. Later treedt Joan toe tot de geestelijkheid.
De rode draad door het boek is de liefde van Arnau voor Maria en haar kerk.
Uiteindelijk wordt Arnau soldaat en nog later geldwisselaar. Hij redt de stad als deze dreigt bezet te worden door de vijand. Als beloning MOET hij met de pupil van de koning Elionor trouwen, die hem en zijn pleegdochter Mar steeds meer gaat haten. Met Joan en de vijanden die Arnau heeft gemaakt spant Elionor samen en hij verliest eerst Mar en valt uiteindelijk ook nog in de handen van de inquisitie. Nu worden zijn vrienden gemobiliseerd. Is Arnau nog te redden? Het boek stevent af op een zinderende finale.
Een adembenemende pageturner.
Ildefonso Falcones – De kathedraal van de zee. Vertaald uit het Spaans (La catedral del mar) door Marleen Eijgenraam. ISBN 978-90-498-0203-5, 1060 pagina’s, € 13,99. Amsterdam: Dwarsligger Ambo | Anthos 2020.
N.B. Deze dwarsligger is uiteraard een heruitgave.
De kerk Santa Maria del Mar is geen kathedraal, maar wel een basiliek. De kerk liep aanzienlijke schade op tijdens de Spaanse Burgeroorlog, maar is inmiddels volledig gerestaureerd.
Netflix bewerkte het boek tot een mooie en spannende serie, waarvan je het meest geniet als je eerst het boek leest.