Van Dr No tot No Time to Die
‘Alles’ over 007.
Kon de Britse schrijver en oud-militair Ian Fleming (1908-1964) ooit vermoeden dat de door hem geschapen held James Bond vanaf 1962 de hoofdrol zou spelen in een nog steeds niet afgesloten reeks van 26 bioscoopfilms, waarvan verschillende een iconische status verwierven? Het begin daarvan heeft hij nog meegemaakt.
De legendarisch geworden (Sir) Sean Connery was de eerste vertolker van James Bond. Hij zette daarmee de standaard voor zijn opvolgers George Lazenby, (Sir) Roger Moore, Timothy Dalton, Pierce Brosnan en Daniel Craig, hoewel ieder natuurlijk de rol op zijn eigen wijze vormgaf.
Behalve Bond kenden de films een aantal ‘vaste’ rollen, namelijk diens ‘baas’ M, de legendarische secretaresse Miss Moneypenny en Q, die de held steeds van de nieuwste technische snufjes en de meest spectaculaire auto’s voorziet. De bezetting van deze rollen varieerde niet al te veel. Zo werd M in 11 films gespeeld door Bernard Lee en in 8 films door Judi Dench. Lois Maxwell vertolkte 14 keer de rol van Miss Moneypenny en Desmond Llewelyn speelde de rol van Q in bijna elke Bondfilm tot zijn dood in 1999.
In elke film werden steeds andere sterren, vaak van naam en faam als Gert Fröbe, Telly Savalas, Curd Jürgens en Christopher Lee, aangetrokken voor een schurkenrol. Ook ‘onze’ Jeroen Krabbé viel die eer een keer te beurt. Die schurken hadden vaak een vervaarlijke ondersteuning door tot de verbeelding sprekende handlangers als bijvoorbeeld Jaws en Pussy Galore. Vaak werd Bond geholpen door zijn Amerikaanse collega Felix Leiter, wiens rol door verschillende acteurs werd vormgegeven.
En dan waren er ook nog een enorm aantal Bondgirls, medewerkers of tegenstanders die na langere of kortere tijd voor Bond vielen, vaak het bed met hem deelden en meestal op jammerlijke wijze het leven lieten. Hoewel er soms eentje aan het eind van de film een romantisch samenzijn met de held als beloning voor zijn harde werken werd gegund. Sommigen waren al beroemd, anderen werden het juist door hun verleidelijke rol.
Al deze informatie is te vinden Het James Bond Boek, een omvangrijk naslagwerk.
Auteur
Raymond Rombout werkte als journalist bij het bedrijfstijdschrift van de Belgische Spoorwegen. Na zijn pensioen werd hij misdaadauteur en schreef de Arturo Dias-serie. Daarnaast is hij James Bond expert. Hij schrijft over dit fenomeen en houdt er lezingen over.
Het dikke, maar compacte boek bestaat uit zeven delen (001 t/m 007). Het begint met Ian Fleming, het Sean Connery-tijdperk en de eerste films. Dan komt de (korte) George Lazenby-passage met slechts één film: On Her Majesty’s Secret Service. Vervolgens komt het Roger Moore-tijdperk aan de orde. Daarna krijgen we nog Timothy Dalton, Pierce Brosnan en Daniel Craig. Tenslotte stelt de auteur de onontkoombare vraag: Will James Bond return?
James Bond heeft ook in de lage landen een groot aantal fans. Velen, waaronder uw recensent, hebben alle films één of meer keren gezien. Maar ook dan kunnen bij deze generaties overspannende reeks er details je ontgaan zijn of uit je geheugen gewist. Dit boek helpt je bij het herinneren en voegt talloze details toe. Natuurlijk over Ian Fleming en zijn boeken. Over het vaste format dat mede ervoor zorgt dat je geen enkele Bondfilm wil missen. En over de hoofdrolspelers. Maar ook over de terugkerende persoonlijkheden M, Q en Moneypenny. Over de plots, de schurken, de Bondgirls, de Bondsongs, de teasers, de auto’s, de gadgets, de lokaties (zoals de Palio van Siena) en de premières. Kleine foutjes en charmante blunders in de films blijven niet onvermeld.
Allerlei leuke weetjes, feitjes en anekdotes staan er in. Zo was Flening in eerste instantie niet verrukt van Sean Connery voor de rol van Bond. George Lazenby mocht een contract tekenen voor zeven Bondfilms. We lezen waarom hij dit weigerde.
Jammer dat een index ontbreekt. Hierdoor wordt nazoeken, bijvoorbeeld naar de Belgische en Nederlandse Bondgirls Béatrice Libert, Famke Janssen, Daphne Deckers en Chantal Janzen wat minder gemakkelijk. Maar al zoekende kom je in ieder geval weer veel andere leuke informatie tegen.
Rombout steekt zo nu en dan zijn eigen mening niet onder stoelen en banken. Zo lezen we bijvoorbeeld waarom hij Roger Moore als bondvertolker minder vindt dan Sean Connery. Zijn slotzin is typerend: Bond werd de norm voor spionagefilms, overleefde namaak en bondanza, was bestand tegen Roger Moore en Jaws.
Onontbeerlijk voor de Nederlandstalige Bondliefhebber en goed voor vele uren nostalgisch plezier en de nodige aha-erlebnisse.
Ray Rombout – Het James Bond Boek. Van Dr No tot No Time To Die. ISBN 978-94-014-6636-3, 496 pagina’s, € 19,99. Tielt (B): Lannoo 2020.