De grootste file aller tijden
Anita en Erwin gaan naar een vriend in Polen. Ze nemen de ouders van Erwin mee. Al in Oost-Nederland belanden ze in een file, waar ze de hele dag en de daaropvolgende nacht in staan. De schoonvader van Anita is uiterst irritant door zijn afwijkende vaak rechtse meningen.
De roman begint met een uitvoerige bespreking van de relatie van Anita en Erwin. Erwin is fotograaf. Hij is moeilijk in de omgang en wordt zelfs autistisch genoemd. Anita is ondanks alles gek op hem. Als Erwin naar Schoorl gaat voor een fotoshoot, komt hij niet thuis, terwijl ze de volgende dag naar Polen zouden reizen.
Wat dit boek tamelijk lastig maakt is de verwevenheid van fictie en werkelijkheid. In werkelijkheid is Erwin afwezig en vermist. Anita verbeeldt zich dat hij wel aanwezig is. Voor de lezer is dat lastig. Het grootste gedeelte speelt zich af in de auto die vastzit in een enorme file.
Auteur
Hans Münstermann (1947) is een Nederlandse schrijver. Zijn literaire romans gaan over de babyboomer Andreas Klein. Münstermann won in 2006 met De Bekering, het vijfde boek uit deze reeks, de AKO literatuurprijs. Daarnaast vormde hij een aantal jaren een schrijversduo met Jacques Hendrikx onder het pseudoniem Jan Tettero. Het gaat hier om vijf romans, onder andere No Flash en De laatste Nederlandse man.
De opbouw van het boek is heel knap. Dat alles zich afspeelt in de auto in een file maakt het mogelijk meer verhalen op natuurlijke wijze te combineren. De bestuurster Anita heeft haar gedachten over haar partner. De radio staat aan, we zijn getuige van de sprekers en de reacties van schoonvader Barend. Buiten lopen allerlei kleurrijke figuren. Met sommigen raken ze in gesprek, soms nemen ze even plaats in de auto. Een beetje vergezocht is het bezoek van een hoogzwangere vrouw. Als de geboorte aanvangt wordt ze daarna met een helikopter afgevoerd.
Het is een bijzondere dag. Op de radio zijn talrijke sprekers die reclame maken voor de Europese gedachte. Men wil een eind maken aan het eurosceptisme. Daartoe zijn enkele duizenden psychiaters gerekruteerd om de bevolking pro Europa te maken. Dit is wel een zeer ongeloofwaardig onderdeel van de roman. Het gezelschap in de auto krijgt zelfs een Franse psychiater op bezoek die hen wil beïnvloeden.
De stijl is heel levendig en beeldend. Alles wat zich in de file en de directe omgeving afspeelt wordt haarscherp en kleurrijk beschreven, evenals verschillende personen. Een voorbeeld vormen de schoonouders van Anita. Barend: als een Zuid-Amerikaanse dictator op vakantie, met zijn subliem getrimde snorretje, in een khaki korte broek en een hawaïhemd, met een rolkoffer. Gina zag er verzorgd uit met rode lippen , als een filmster uit de jaren vijftig, in kuitbroek, luchtig katoenen hemd met rieten hoedje en zonnebril.
We hebben hier te maken met een bijzondere, originele roman. Heel mooi is de beschrijving van de relatie van Anita en Erwin, heel liefdevol. Het gedeelte dat in de file speelt is heel gevarieerd en levendig, heerlijk om te lezen.
Hans Münstermann – Ik zoek mijn man. ISBN 978-94-6297-194-3, 182 pagina’s, € 18,99. Amsterdam: Uitgeverij De Kring 2021.