Leerzame levenswandel
Fictieve biografie van een wetenschapper die zich laat leiden van geboorte tot zijn eindbestemming.
Hoe begeerlijk is het niet om een leidsman te hebben die je vooral in je jongelingsjaren en de vroege volwassenheid de helpende hand biedt bij keuzes in het leven. Dat is bovendien zeker niet iedereen gegeven, wanneer men voorts de weg aflegt naar het spitsuur van het leven en aandacht voor kinderen, het onderhouden van een relatie en de ambitie carrière te maken zich op je pad verdringen.
In deze roman volgen we de DNA-onderzoeker Renaat Plageens. Het verhaal begint als zijn vrouw An, zijn kinderen Evita en Joris en zijn kleinkinderen in een parochiekerk tijdens een rouwdienst van hem afscheid nemen. Het is mei 1992 en Renaat had de leeftijd van 62 jaar bereikt. Op het bidprentje staan dankwoorden aan goede vrienden. Daar staat uiteraard ook de naam op van zijn leidsman meester Romain, zijn leraar die hem vele jaren nabij stond wanneer Renaat belangrijke kruispunten in het leven moest oversteken. Ook na de dood van meester Romain voelde de wetenschapper zich gesteund door diens wijze woorden.
Auteur
De meester van het leven is het magnus opus van Peter Knapen.(1961), docent psychologie, opvoedkunde en onderwijskunde aan onder meer de Karel-de-Grote-Hogeschool te Antwerpen. Verder publiceerde hij over Leiderschap, spiritualiteit en professionele integriteit aan de Universiteit van Leuven. In dit boek richt hij zich op de innerlijke wereld van de mens en de inspiratiebronnen die ons geschonken worden,
Qua opzet is het een bijzonder boek. Na de opening waarin de hoofdpersoon Renaat Plageens ten grave wordt gedragen lezen we zijn levensloop in omgekeerde richting van 1992 tot 1930, zijn geboortejaar.
Omdat de biografie fictie is, bevindt de schrijver zich in de gelegenheid het leven van Plageens zo te construeren dat er voldoende gelegenheid is om zijn ervaringen als psycholoog, coach en opvoeder een nauwkeurig geconstrueerde plaats te geven.
Renaat Plageens doorstaat een lastige start als weeskind in een internaat en weet hij zich vervolgens, ondanks een oorspronkelijk ongunstig gesternte, en uiteraard met hulp van meester Romain te ontwikkelen tot een harmonieuze persoonlijkheid.
Plageens heeft beslist niet bij voortduring de wind in de rug. Hij verliest zijn jongste zoon Stevin, voorwaar voor een vader een zware last die ook een hypotheek legt op zijn overigens uitermate liefdevolle en stevige relatie met zijn echtgenote An. Daarnaast wordt hij zwaar teleurgesteld in een van zijn beste vrienden en pesten collega’s hem weg van zijn werk. .
Omdat het gehele boek in retroperspectief is geschreven wordt de lezer nooit voor de vraag gesteld hoe het afloopt, maar hoe het begonnen is. Daarmee creëert de auteur ruimte voor meer bezinning dan wanneer er voortdurend spanning hoe lief en leed in het vervolg hun beslag zullen krijgen. De tegeltjeswijsheid ‘Van het concert des levens krijg niemand een program’ speelt in elk geval nergens een rol. Dat levert regelmatig een verfrissende werking.
Deze bezinnings-biografie heeft ook een beperking. De beschrijving van geluk en ongeluk die een mens ten deel kan vallen wordt gefilterd door de ervaringen en opvattingen van Peter Knapen. In zijn knusse, lichtvoetig religieuze toonzetting en meerduidige filosofische aforismen zet hij een mensbeeld neer waar men zich in moet kunnen vinden of waaraan men op zijn minst moet wennen. Dat geldt ook voor de esoterische schrijfstijl.
Je pijn is nog geen pijn, zolang je niet het kruispunt oversteekt waar je de verbittering om je pijn met wijsheid en liefde wilt helen.
Desalniettemin een uitgebreide en gevarieerde vertelling met genoeg momenten om het eigen leven in te laten spiegelen en er mogelijk voordeel mee te doen.
Peter Knapen – De meester van het leven. ISBN 978-94-636-5292-6, 651 pagina’s, € 26,95. Leeuwarden: Uitgeverij Elikser.