De natuur blijft de baas
Wat doen we nu om mogelijke natuurrampen te voorkomen?
Storega is een roman met veel wetenschappelijke informatie. Centraal staan vier personen. Ze hebben allemaal geologie gestudeerd in Aberdeen, maar hebben ieder een eigen richting gekozen.
Margaret bestudeert de Doggersbank, het ontstaan en de archeologische geschiedenis. Haar echtgenoot Stephen zet de Noordzeebodem vol met windmolens, haar vroegere geliefde Marc zit in de offshore branche en houdt zich bezig met aardoliewinning. Ted, de broer van Margaret en studievriend van Marc en Stephen bestudeert het veranderende klimaat. Naast de informatie over de Noordzee/Doggersbank en klimaat is er ook een fictiegedeelte over de genoemde personen.
Het verhaal speelt in St. Andrews en in Esbjerg. Er heerst een orkaan, maar desondanks gaan Margaret en Stephen naar Esbjerg. Daar is een conferentie over Offshore en Archeologie. Beiden gaan ze spreken over hun eigen activiteiten. Tot hun verrassing behoort Marc ook tot de sprekers. Na 22 jaar zullen ze Marc weer ontmoeten.
Auteur
Élisabeth Filhol (1965) is een Franse schrijfster. Ze schreef twee boeken waarin het milieu een rol speelt. La Centrale die handelt over atoomenergie en Bois II. Storegga is haar derde roman en haar eerste die in het Nederlands is vertaald.
De roman bevat twee delen die aangeduid worden met de namen van de hoofdpersonen. Margaret en Marc. De epiloog vertelt over de ondergang van Doggerland 6150 voor Christus.
Het eerste deel gaat over Margaret. Als geologe/archeologe bestudeert ze een voormalig eiland in de Noordzee: Doggersland. Zo’n 8000 jaar geleden werd het door een tsunami overstroomd. Wat achterbleef was een ondiepe zandbank: de Doggersbank. Aan de hand van archeologische vondsten probeert ze een beeld te krijgen van het leven op dat eiland. Uitvoerig wordt geschreven over de geologische geschiedenis. De schrijfster spaart de lezer niet, het gaat hier om een serieuze wetenschappelijke kennis. Daarnaast gaat het ook over haar relatie met Marc. Hij is een onrustige man, steeds op zoek naar nieuwe uitdagingen. In 1991 trad Marc in dienst bij de oliemaatschappij Elf en vertrok hij naar Gabon. Margaret bleef alleen achter. Ze begon een relatie met Stephen Ross met wie ze later trouwde. Margaret wordt in deze roman neergezet als de vrouw zonder fouten met ook een stabiel karakter Ze kiest voor de natuur en de cultuur tegenover de materialistische mannen Stephen en Marc. Zij kiezen voor het geld en vernielen de Doggersbank met boortorens en windmolens. Deze keuze voor een voorbeeldige vrouw tegenover slechte mannen geeft de roman een feministisch trekje
Een beetje vreemd en ook wel jammer is dat op de eerste bladzijden van de roman gesproken wordt over de nadere tornado met de naam Xavier. Deze wordt als heel krachtig en gevaarlijk beschreven. Voor de weerdiensten van de landen aan de Noordzee is het oorlog. Als een mythisch oerwezen, half concreet en half abstract, komt Xavier tot wasdom op de meetapparatuur, radiosondes, satellietopnamen en modellen. De weerinstituten zien de depressie uitgroeien tot een meteorologische bom. Er wordt echter niets gezegd over hoe dit afloopt en wat voor schade er ontstaat. Margaret en Stephen rijden zonder moeilijkheden naar het vliegveld in Aberdeen. Over de vliegreis naar Denemarken wordt niets gezegd, terwijl het logisch zou zijn als alle vluchten zouden worden gecanceld. Ook de conferentie gaat gewoon door, zij het met wat minder deelnemers.
De ontmoeting van Margaret en Marc is een prachtig gedeelte. De beschreven dialogen zijn meesterlijk. Wat een psychologie, wat een diepgang. Dit deel met uitsluitend fictie vormt een grote tegenstelling met de feitelijke wetenschappelijke informatie. De roman stemt ook tot nadenken. Wat er vroeger met Doggerland gebeurde door de smeltende ijskappen en aardverschuivingen moeten ons bewust maken van wat er nu gebeurt met het milieu. Het feit dat de schrijfster kiest voor actuele feiten en geen fakenieuws maakt de roman zo waardevol. De combinatie van non-fictie en fictie maakt dat het een rijke roman met een boodschap die veel te bieden heeft.
Élisabeth Filhol – Storegga. Vertaald uit het Frans (Doggerland) door Eva Wissenburg. ISBN 978-90-284-5119-3, 270 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Wereldbibliotheek 2021.