Portret in omzien
Dochter schrijft moeders verhaal.
De ouders van Marre van Dantzig behoorden tot de brievengeneratie, de generatie van het geduldige papier. Als de dochter in 2013 een boek schrijft over haar vader put ze uit zijn geschriften. Tien jaar later, als moeders leven afloopt, loopt ze opnieuw het pad van vroeger af en dwaalt rond in de archieven, ditmaal om een kroniek van haar moeder te schrijven. Ze kijkt in oude fotoalbums, leest dagboeken, reisverslagen, brieven die haar ouders elkaar schreven en brieven die moeders broers over hun zusje schreven. Uit al die woorden tekent zich een portret af van een moeder die ze herkent, maar even vaak een vreemde voor haar is.
Als kind, vertelt Marre van Dantzig, kon ze geen genoeg krijgen van de trouwfoto’s van haar ouders. Vader, wars van uiterlijk vertoon en plichtplegingen had eraan moeten geloven en droeg zowaar een hoge hoed, ‘geleend van Willem Muller, die precies past, zodat mijn toilet af is’. En moeder? Maagdelijker dan mijn moeder kon je niet trouwen. In een schuimig witte trouwjapon tot op de grond en getooid met een doorzichtig witte sluier, ging ze haar compleet andere leven tegemoet.(…) Omringd door mar liefst vijf bruidsmeisjes in even feeërieke jurken vol stroken, en ieder met een eigen boeketje.
Er spreekt zo veel bewondering, trots en vertedering uit deze beschrijving, dat het geen wonder is dat dochter Marre deze foto uit het archief haalde om op de kaft van het boek te zetten. Er volgden jaren van huwelijk, van leven, van dochters en vader. En dan, wat gaat de tijd snel, leeft Marres moeder opeens in ‘geleende tijd’ nadat artsen haar tijdens een operatie open- en haastig hadden dichtgemaakt. De aanblik was niet mooi: Een lever bezaaid met tumoren. Ze leeft al jaren op geleende tijd. Nu is het definitief voorbij. Volgens de doctoren.
Er komt een laatste verjaardag, een laatste bezoek van vrienden, een laatste kerst, een laatste van alles. Maar moeder veert steeds opnieuw op. Ze doet zelfs aan multitasking, ze heeft nog zo veel te doen, ze wil zelfs nog graag naar Parijs.
Auteur
Marre van Dantzig (1953) was ruim dertig jaar eigenaar van de literaire reisboekhandel Evenaar in Amsterdam. Ze debuteerde in 2013 met Zolang niet alles is verteld, een kleine kroniek van mijn vader. Het boek kreeg een lovend onthaal. Het ‘vervolg’, de kroniek van het leven van Van Dantzigs moeder, verdient evenveel prijzende woorden. Het verhaal is ontroerend, subtiel, fraai getekend, een liefdevol, mooi geschreven kroniek.
Marre van Dantzig – Hoe eindig alles, een kleine kr5oniek van mijn moeder. ISBN 9-789-78-90503-5, 181 pagina’s, €20,99.Maassluis: Uitgeverij de Brouwerij 2023.