Wie was mijn moeder werkelijk?
Zoektocht van een dochter naar het verleden van haar moeder.
Cyrilla van der Donk groeide op met een moeder die allerlei verhalen had over haar verleden, maar die ook vaak heel vaag bleef en nooit namen noemde. Moeder beweerde dat ze als baby was gestolen en opgroeide in Oost-Duitsland. Tijdens de oorlog werkte ze bij twee boerenfamilies. Na de oorlog belandde ze in Nederland. Vijf jaar na de dood van haar moeder besluit Cyrilla uit te gaan zoeken wie haar moeder nu eigenlijk was. Wat was haar echte naam? Waar was ze geboren? Wat deed ze in de oorlog en hoe kwam ze in Nederland.?
Ze zoekt steun bij de journalist en schrijver Marcel Maassen. Samen bezoeken ze talrijke archieven in Nederland en in het buitenland, ze lezen vele documenten en maken reizen naar het buitenland. Hun speurtocht duurt twee jaar en heeft uiteindelijk resultaat. Deze ‘roman’ is eigenlijk een gedetailleerd verslag van de speurtocht. Het verslag is vaak spannend en lijkt soms op een detective.
Auteur
Marcel Maassen (1965) is communicatieadviseur. Hij schrijft over sport, business, taboes en voeding. Eerder schreef hij de boeken Blauwe damp en Mantelwater. Hij kende Cyrille van der Donk sinds haar studententijd in de jaren tachtig.
Behalve de speurtocht bevat de roman ook herinneringen van Cyrilla aan haar moeder Irene. Ze had een innige band met haar. Moeder was wel overbezorgd: altijd warme kleding en zorgen over mogelijke besmettingen. Ze was erg kwaad toen Cyrilla op de blokfluit van een vriendin speelde. Die overbezorgdheid zorgde ervoor dat Cyrilla geïsoleerd opgroeide. Haar moeder vertelde wel veel verhalen, ook over haar jeugd. Haar dochter twijfelde over de waarheid van die verhalen. Moeder had het nooit over plaatsnamen of achternamen. Als Cyrilla doorvroeg werd ze kwaad: Dit is mijn verleden en niet het jouwe, daar heb jij niets mee te maken.
De speurtocht begint met het nader onderzoeken van Irenes verhalen, het neuzen in bewaarde bezittingen, aantekeningen, foto’s en brieven. Veelvuldig wordt gebruik gemaakt van de computer. Ze zoeken met Google en er worden online archieven geraadpleegd. De genealogiewebsite MyHeritage brengt ze in contact met familie. Ze reizen ook veel, aanvankelijk in Nederland, later ook naar het buitenland. Een groot deel van het boek bestaat uit gesprekken tussen Marcel en Cyrilla waarin ze met elkaar overleggen. Als Cyrilla het niet meer ziet zitten houdt Marcel de moed er in.
Het boek vraagt veel van de lezer. Toch wil je weten hoe het afloopt. De uitgebreide informatie over de Tweede Wereldoorlog maken het verhaal zeer interessant.Vooral de rol van de Russen wordt uitvoerig beschreven.
Een meeslepende roman.
Marcel Maassen – Wat mama niet vertellen kon. ISBN 978-94-93319-06-6, 379 pagina’s, € 23,50. Amsterdam: Uitgeverij Brandt 2023.