Strijden met de vrijheid in zicht
Drie vrouwen verenigd in verzet.
Het is 11 september 1944. De geallieerden staan op het punt Operatie Market Garden uit te voeren. Maar in Nijmegen, de belegerde stad aan de Waal, zijn de Duitsers nog de baas. Zij zijn nog steeds op zoek naar Joden, houden het geknevelde volk nog vast in de greep van honger. Maar de leden van het verzet laten zich niet de mond snoeren. Ze helpen waar ze kunnen, geven hun verzetskrant uit en zoeken voor mensen in nood onderduikadressen. Een van die leden is Claar, die onder de naam Tine het verzet in de stad coördineert. Een levensgevaarlijke taak.
Zij is de dochter van Antonia en de zus van Hanna. Ook die twee vrouwen gaan onvermoeibaar door met hun werk. Antonia is verloskundige en ze doorkruist Nijmegen en omgeving op haar fiets als een vrouw op het punt van bevallen staat. Geen Duitser kan haar tegenhouden, haar patiënten gaan altijd voor. Dochter Hanna is zo nodig ook vierentwintig uur per dag in touw. Zij is verpleegster in het Canisiusziekenhuis en krijgt de doden en gewonden onder ogen die het slachtoffer zijn van de oorlog. Ze werkt onder leiding van de strenge maar rechtvaardige moeder overste die ‘haar zusters’ – leken en nonnen – voorhoudt dat zij geen onderscheid mogen maken tussen hun patiënten. Of zij nu Duitsers, NSB’ers of ‘goede patiënten’ onder handen krijgen, zij verdienen allemaal evenveel zorg.
Het zorgelijke leven gaat door. De Duitsers lijken met het verlies voor ogen wel steeds fanatieker te worden. Er worden mensen van de verzetsgroep opgepakt en keihard aangepakt. Bij de buren van Antonia pakken de Duitsers zowel de bewoners als een onbekende familie op. Niemand wist dat er Joodse onderduikers woonden. De buurman kijkt bij zijn vertrek Antonia dringend aan, alsof hij haar iets wil zeggen. En dat blijkt te kloppen. Antonia wordt ’s nachts wakker van het gehuil van een kind. Het geluid komt uit het buurhuis. Als zij op onderzoek uit gaat ontdekt zij een jongetje. Hij heeft zich verstopt toen de Duitsers zijn familie oppakten. Antonia neemt het bange kind in huis.
Intussen zijn de geallieerden aan het oefenen voor hun operatie Market Garden. De Amerikaanse parachutist Walter raakt gewond. Hij komt in het Canisius\ziekenhuis, waar Hanna hem verpleegt.
Auteur
Brenda Meuleman (1972) studeerde in Nijmegen bedrijfscommunicatie en kunstgeschiedenis aan de Radboud Universiteit. Zij legde zich toe op de klassieke oudheid. Meuleman verdeelt haar tijd tussen werk in de kunst- en antiekhandel en schrijven. Zij debuteerde in 2016 met Het verraad van Julia, dat zich grotendeels in het jaar 2 voor Christus afspeelt.Het verhaal, gebaseerd op de waarheid, vertelt de geschiedenis van de enige dochter van de Romeinse keizer Augustus. Daarna volgden nog twee historische romans. Ik zie je aan de overkant is haar vierde boek.
Het boek beschrijft de geschiedenis vlak voor en tijdens de Operatie Market Garden in Nijmegen, steeds per hoofdstuk gezien door de ogen van Antonia, Hanna, Claar en Walter. De personen kruisen elkaars pad en dat maakt het extra boeiend. Want zo logisch als het bijvoorbeeld voor Antonia is om het jongetje Sam in huis te nemen, zo lastig maakt ze het daarmee voor Claar die door de vijand immers op de hielen gezeten wordt voor haar verzetswerk. Daar kan Claar de aanwezigheid van een kleine Joodse jongen onmogelijk bij gebruiken.
Meuleman baseert haar boek op waargebeurde verhalen. Ze heeft zich uitstekend ingeleefd in de emoties van haar hoofdpersonen en brengt op die manier de geschiedenis én de sfeer in de oude, bezette stad Nijmegen indrukwekkend tot leven.
September 1944. Het is pas tachtig jaar geleden. Wie wil lezen hoe zijn of haar nabije voorouders de oorlog en de bevrijding beleefden mag deze mooie historische roman beslist niet missen.
Brenda Meuleman – Ik zie je aan de overkant. ISBN 9-789-021-0451-84, 349 pagina’s, € 21,99. Amsterdam: Luitingh-Sijthoff 2024.