Het schildersechtpaar
Surrealistische dwaaltocht.
Sibren Hartman en zijn vrouw Dop Meis wonen op een boerderij in de Groningse Noordpolder, een polder met weidse landschappen die grenst aan de Waddenzee. Zij zijn allebei kunstschilder. Dop is beroemd om haar landschapsschilderijen.
Het verhaal gaat over het veertig jarig huwelijk van het schildersechtpaar. De wereld die beschreven wordt is een fantasiewereld. Het verhaal flitst heen en weer in tijd en plaats.
Auteur
Anjet Daanje (1965) studeerde wiskunde. Al tijdens haar studie begon ze aan haar eerste roman Pianomuziek in de regen, die in 1993 werd gepubliceerd. Ander werk: De herinnerde soldaat, Gezel in marmer, Veelvuldig en alleen, Suikerbeest en Het lied van ooievaar en dromedaris. Naast proza schrijft ze ook filmscenario’s. De novelle De Mei-jaren verscheen al in 2004 en werd onlangs opnieuw uitgegeven.
Het verhaal begint met een ontvoering. Sibren wordt naar een expositie gebracht. Het is de opening met veel wijn drinkend publiek. Er hangen schilderijen die de handtekening van zijn vrouw Dop dragen. Hij herkent ze niet. Het zijn fel gekleurde schilderijen van Chinese huizen aan lotusvijvers. Dop schildert uitsluitend Groningse landschappen in sombere kleuren en ze is ook nooit in China geweest. Volgens Sibren gaat het om vervalsingen. Tot zijn verbazing is Dop ook aanwezig. Ze is echter heel jong. Hij gaat naar haar toe en spreekt met haar. ‘Heb je de schilderijen gezien?’ vraag ik. ‘Ze zijn prachtig,’ vindt ze. Dan ziet ze haar toenmalige minnaar en gaat naar hem toe. Sibren wordt door iemand meegenomen naar een andere ruimte.
Hij begint aan een dwaaltocht in een fantasiewereld die steeds absurder wordt. Hij komt in griezelige ruimtes met reusachtige, donkere dreigende gedaanten en in een tropisch oerwoud met sprekende papegaaien. Dan komt hij ineens in China waar ook zijn zoon Elrik aanwezig is. Naarmate het verhaal vordert wordt het mysterie van de Chinese schilderijen met de signatuur van Dop opgehelderd.
Als lezer moet je wel goed bij de les blijven om te begrijpen wat er echt gebeurd is in het leven van Sibren en Dop. Dementie speelt ook een rol. In het begin lijdt Dop aan geheugenverlies. De dwaaltocht van Sibren speelt zich waarschijnlijk af in diens verwarde geest.
Deze surrealische novelle is prachtig geschreven, maar zeer verwarrend.
Anjet Daanje – De Mei-jaren. ISBN 978-94-933-3685–9, 77 pagina’s, € 18,99. Amsterdam: Uitgeverij Pluim 2024.