‘Voorlichting loopt met u mee tot het ravijn’

Mislukt en rancuneus Kamerlid doet een boekje open

Verslag van een frustrerend en onvruchtbaar verblijf in de Tweede Kamerfractie van de VVD.

Zes jaar lang was de auteur lid van de Tweede Kamer voor de VVD. Ze haalde nauwelijks de media. Dat moet heel frustrerend voor haar zijn geweest en ze besloot na haar vertrek uit de Kamer – en uit de partij – die frustraties van zich af te schrijven. Het is niet duidelijk in welke mate ze dit boek zelf heeft geschreven.

Auteur

Ybeltje Berckmoes -Duindam (1967) is volgens eigen zeggen afkomstig uit een arbeidersmilieu. ’s Zondags luisterde het gezin tijdens de lunch steevast naar de radio waar Mr. G.B.J. Hiltermann De toestand in de wereld besprak. In Den Helder sloot ze zich aan bij de VVD en werd prompt in 2006 lid van de gemeenteraad. In 2010 besloot ze een gooi naar het Kamerlidmaatschap te doen. Uitsluitend op grond van een scoutinggesprek (naar referenties werd niet gevraagd) kwam ze op plek 36 van de kandidatenlijst, want het was belangrijk dat ik enige ervaring had in de politiek, dat ik hoogopgeleid was, een goed cv had, vrouw was, en vooral dat ik uit de Noordkop kwam. Na de vorming van het kabinet-Rutte I schoof ze de fractie in. Ze bleef Kamerlid tot 2017 en kort daarna bedankte ze als lid van de VVD. Sindsdien verkeert ze nogal eens in de kringen van het Forum voor Democratie van Thierry Baudet, waar ze met de journalist Joost Niemöller in aanraking kwam. Berckmoes ontkent dat Niemöller de ghostwriter van dit boek zou zijn. Volgens haar heeft hij slechts eindredactioneel werk verricht. Het boek is in ieder geval vlot geschreven.

Klaagzang  

Het omslag laat een vrolijke vrouw van middelbare leeftijd met een beginnend buikje zien aan het strand met haar schoenen in de hand. De inhoud is echter één en al klaagzang op de VVD, haar politici en vooral de partijvoorlichters. Toen Stef Blok nog fractievoorzitter was voelde ze zich nog een beetje belangrijk, maar dat veranderde snel onder diens opvolger Halbe Zijlstra. Die ging het alleen maar om de beeldvorming.

Ze vertelt dat tijdens haar Kamerlidmaatschap kippen is gaan houden. Op de een of andere manier word ik daar heel rustig van en heb ik dat altijd een prettiger kippenhok dan dat in den Haag gevonden. Heel bewust heb ik ook geen haan. Dat geeft maar overlast. Maar als ik een haan had gehad, dan had ik hem zeker Halbe genoemd.

Ze koos Ard van der Steur als coach en vond dat wel leuk, zo’n Ollie B. Bommel. Lekker theatraal… Maar als coach had je eigenlijk niets aan hem. Veel te druk met al zijn ideeën die hij maar niet uitgevoerd kreeg, en met zichzelf profileren. Mijn contact met hem verwaterde dus al snel.

Voorlichting was vooral bezig het ‘merk VVD’ te verkopen. We werden, zo hoorden we, door de mensen gezien als ‘een partij van graaiers, van veelverdieners en praters’. We zijn oubollig en oneerlijk.’ Volgens Voorlichting moest niet de VVD veranderen, maar het beeld van de VVD.

Laura Huisman van voorlichting zou ‘het goede populisme’ invoeren voor Rutte. Dat bleek in de praktijk vooral te betekenen: lekker popiejopie doen, onder andere bij de Toppers.

Berckmoes kwam lange tijd in aanmerking voor de titel ‘meest onopvallende kamerlid’. Dat veranderde aan het eind van haar politieke loopbaan toen ze tijdens een interview waarschuwde tegen een soort van Eurabia dat volgens mij dreigde te ontstaan in West-Europa door de migratiestroom uit het Midden-Oosten en Afrika. Ze pleitte voor het zo beperkt mogelijk houden van die migratiestroom, waardoor ze wel erg dicht tegen het PVV-standpunt aankroop. Volgens fractievoorzitter Zijlstra verklaart de wijze waarop Berckmoes dit zei waarom ze niet meer op de lijst stond.

Ongeschikt

Het feit dat eerder Berckmoes geen enkele portefeuille meer voor de fractie mocht behartigen betekent niet dat ze een dissident was, maar veel meer dat men haar ongeschikt vond voor de landspolitiek. Tijdens een functioneringsgesprek vroeg Zijlstra zich dan ook af: hoe ben jij in godsnaam in de Tweede Kamer terechtgekomen. Uit rancune heeft ze in dit boek uit de school geklapt. Er valt genoeg aan te merken op de VVD en integriteitsschandalen binnen die partij (Verheijen, Hermans, Keizer) en er zal zeker iets kloppen van haar vele beschuldigingen, onder andere over de banencaroussel (de dochters Hermans), maar ik ben geneigd, ook vanwege haar huidige banden met Baudet cs, dit boek met een grote korrel zout te nemen. Haar selectie was overigens wel een enorme blunder die de VVD valt aan te rekenen.

Ybeltje wie?

Ybeltje Berckmoes – ‘Voorlichting loopt met u mee tot het ravijn’. Mijn ontluisterende jaren in de VVD-fractie. ISBN 978-90-490-2615-8, 211 pagina’s, € 19,95. Amsterdam: Uitgeverij Van Praag 2017.