Jenny zoekt levenslang naar zichzelf
Leven tussen twee werelden en de angst om te verdwijnen.
De kleine blonde Jenny wordt geboren in West-Java. Haar ouders stammen uit gemengd Nederlands-Indische families en behoren tot de toplaag van de maatschappij. Het leven is goed voor hen. Ze zijn rijk en worden omgeven door personeel dat het beste voorheeft met de njonja en tuan waarvoor zij werken. Maar als de oorlog uitbreekt verandert ieders leven. De witte moeders en kinderen worden opgesloten in jappenkampen, de vaders worden elders te werk gesteld. Jenny en haar moeder overleven het kamp, vader Henri raakt niet lang daarna vermist bij de politionele acties tegen de vrijheidsstrijd van de Indonesiërs. Hij wordt nooit meer gevonden. Moeder en Jenny vertrekken naar Nederland en vestigen zich in Leiden.
Jenny voelt zich een kind van de tropen, zij verlangt altijd terug naar de tijd dat het leven nog goed was, de tijd dat zij met haar vader kon zwemmen in zee, de tijd dat er geen onderscheid werd gemaakt tussen verschillende culturen. In Nederland is zij ‘anders’. Zij moet en wil assimileren, maar het kost haar grote moeite. Als zij ‘Nederlands’ doet, is zij ontrouw aan haar vader en vervreemdt zij ook van zichzelf. Bang en onzeker vraagt zij zich af: ‘Bestond Indië wel en had zij wel een vader? Zij wordt onzeker en angstig. Vraagt zich af of zij wel bestaansrecht heeft. Het duurt vele jaren voor zij langzaamaan weer gaat geloven in zichzelf en in haar ware geschiedenis als kind van twee culturen.
Auteur
Paula Brunswijk van Hulten (1948) kwam in 1962 met ouders, broers en zussen als spijtoptantengezin van Indonesië naar Nederland, Zij volgde een kunstopleiding en de HBO Communicatie en werkte als persvoorlichter bij de landelijke overheid. Ze is onder meer staflid geweest van een Haags-Marokkaanse organisatie voor allochtone jongeren en vrouwen. Ze schreef eerder Wij zijn Nederland.
Dit boek berust op fantasie, gebed in historische feiten en verhalen van de moeder van de auteur, Lies Brunsveld-Dijkman, die haar ervaringen beschreef in Het verloren paradijs.
De auteur heeft dit boek zelf uitgegeven. Dat komt steeds meer voor. Daar is niets op tegen, integendeel, het getuigt van een gezond zelfvertrouwen in eigen kunnen. Hinderlijk wordt dat echter als dat zelfvertrouwen onterecht is.
De uitgeverij – zo leert de website – vraagt van de auteur gemiddeld €1575 als bijdrage in de totstandkoming van het definitieve boek. Daarin zit ook (citaat) ‘correctie door professionele redacteuren.(…) U geeft in overleg met hen aan hoe en of u het ermee eens bent.’
De auteur kan op dat bedrag besparen door zelf een flink deel van dat werk ter hand te nemen. Brunswijk van Hulten heeft een opleiding in de communicatie en gewerkt als persvoorlichter. Of de redacteur deugde niet of de auteur heeft op die post bezuinigd. Waarom staat dit boek bol van de taalmishandelingen: verkeerde voorzetsels, scheve uitdrukkingen, misvatting enkelvoud – meervoud et cetera? Het doet de taalgevoelige lezer pijn aan de ogen.
Daarnaast wordt de in wezen aardige roman op talloze plaatsen ‘verstoord’ met droge voorlichting: zakelijke informatie over onderdelen die in het verhaal ter sprake komen, maar die niet op díe plek behandeld moeten worden.
Het verhaal an sich is best aardig. De uitwerking was aanzienlijk beter geweest als een deskundige redacteur de schrijfster bij de hand had genomen en haar had belet van de paden af te dwalen. Jammer.
Paula Brunsveld van Hulten – Het onbeloofde land. ISBN 978-94-6365-099-1, 224 pagina’s, €18,95. Leeuwarden: Uitgeverij Elikser 2018.