EmeritusB – Spielingen. Een (bijna onmogelijke) Duits-Nederlandse liefde annex familiegeschiedenis tijdens de Koude Oorlog. ISBN 978-90-484-1855-8, 489 pagina’s, € 29,95. Zoetermeer: Free Musketeers 2011.
Fascinerend autobiografisch verhaal, afwisselend in het Nederlands en in het Duits geschreven.
Dit lijvige, maar bijzondere boek bevat het levensverhaal van de Westberlijnse Jochen, een jongen van eenvoudige komaf en een verdienstelijk trompetspeler, die op vakantie in Parijs de liefde van zijn leven ontmoet: het Nederlands meisje Annemieke, de dochter van een vermogende intellectueel uit Aerdenhout. Hij besluit haar thuis te gaan opzoeken en wordt daar bijzonder hartelijk ontvangen, hoewel Annemieke wel al een vriend blijkt te hebben. Jochen houdt echter aan en weet langzamerhand Annemieke te veroveren, wat zowel door haar familie als door de zijne zeer gewaardeerd wordt. Het stel woont een tijdje in Berlijn, waar Jochen tijdens zijn studie een centje bijverdient als taxichauffeur. Jochen leert voortreffelijk Nederlands spreken en krijgt een wetenschappelijk functie aan de universiteit van Tilburg, waar hij het uiteindelijk tot hoogleraar brengt. Ondertussen leidt het tweede huwelijk van Annemiekes vader met de jaloerse en egoïstische Leontien tot vertroebelde verhoudingen binnen de familie en aan het eind van het boek tot een definitieve breuk.
Het boek is zowel in het Nederlands als in het Duits met veel humor geschreven. Door die afwisseling is het echter alleen toegankelijk voor wie beide talen redelijk beheerst en dat zullen maar weinig Duitsers en niet al te veel Nederlanders zijn (voor het eerst sinds mijn middelbare schooltijd las ik weer een boek – gedeeltelijk – in het Duits). Het begin van de liefdesgeschiedenis vind ik het sterkste deel. Dit stuk verdient het wat ingekort als roman in het Nederland (en misschien ook in het Duits) te verschijnen, wellicht aangevuld met de nogal terloops vermelde huwelijkssluiting en de geboorte van de kinderen. Bij de uitgebreide en wel erg gedetailleerde briefwisseling van Jochen met zijn schoonvader aan het eind van het boek voelde ik me een beetje een voyeur. Wil ik dit als lezer wel allemaal weten?
Het heeft me drie weken gekost om door dit boek heen te komen. Toch heb ik er geen spijt van. Het was een hele kluif, maar ik vond dat het waard. Voor mij een heel boeiend boek.
Dit boek is tevens uitgebreid besproken in de boekenrubriek LeesKost van het programma PuurCultuur op MeerRadio (woensdag 21 maart 2012).