Persoonlijke essays over de vrouw
Is de vrouw nog steeds tot het aanrecht veroordeeld?
Als iemand schrijver-journalist Maartje Laterveer in haar jeugd had gevraagd wat een vrouw was, dan had zij – zo realiseert zij zich nu – waarschijnlijk geantwoord: ‘Betty Boop,’ het Amerikaanse stripfiguurtje uit 1930. Het vrouwtje met haar wulpse zandloperfiguurtje, haar kittige zwarte jurkje en getuite lippen leek sprekend op Maartjes definitie van vrouwelijkheid. Betty Boop was anders, heel anders dan de blozende, onopgemaakte vrouwen met korte kapsels, hun voeten gestoken in gemakkelijk schoeisel. Vrouwen zoals haar moeder, vrouwen die zij dagelijks tegenkwam in het dorpje aan de Zeeuwse kust waar zij haar jeugd doorbracht. Later kwam ze erachter dat ze opgroeide tussen vrije vrouwen. Ze maalden niet om de indruk die hun uiterlijk op anderen maakte. Ze waren goed zoals ze waren, een gevoel van ultieme vrijheid.
Opgroeiend bleven de vrouw, het feminisme, de ontwikkeling tot zelfstandigheid en het genderschap Laterveer boeien. Vrouw-zijn is niet een kwestie van al dan niet kunnen baren. Vrouw-zijn is een plaats in de maatschappij, de manier waarop iemand leeft en hoe anderen daarmee omgaan. Laterveer bestudeerde de geschiedenis. Vulde de jaartallen in: sinds 1956 werd de handelingsonbekwaamheid van vrouwen pas uit het huwelijksrecht geschrapt, in 1991 wordt gedwongen seks binnen het huwelijk pas als verkrachting beschouwd.
Laterveer vroeg twaalf moderne vrouwen een persoonlijk essay te schrijven over de vrouw. Zelf schreef zij er ook één. De dertien essays geven elk een verslag van de zoektocht naar een antwoord op de vraag ‘Wat máákt de vrouw?’ De een schrijft over de vrouw in de kunst, de ander over film en muziek, een derde beschrijft de vrouw als moeder, rolmodel of lustobject. Diversiteit alom. Mijn voorkeur gaat uit naar het verhaal waaraan de bundel de titel heeft ontleend: Wolf. Het essay heet She-Wolf, de auteur is Yaël Vinckx. Zij schreef een verhaal over de complexe rol van de vrouw met de ijzersterke kracht van de eenvoud.
Auteur
Maartje Laterveer (1976) is schrijver en journalist. Haar boek De mooiste kleur die niet bestaat uit 2012 werd genomineerd voor de Bronzen Uil. In 2017 verscheen Vrouwen en Seks. Laterveer schrijft voor Vogue en de Volkskrant en heeft een wekelijkse column in Het Financieele Dagblad.
Mede-auteurs zijn Merel Brem, Basje Boer, Anaïs Van Ertvelde, Bo van Houwelingen, Emy Koopman, Nelleke Noordervliet, Marja Pruis, José Rozenbroek, Maral Noshad Sharifi, Naema Tahir, Yaël Vinkcx en Herien Wensink.
Wie dertien essays krijgt gepresenteerd vindt de een beter dan de ander. De bundel is niet als wedstrijd bedoeld. Het geeft evenmin een antwoord op de vraag ‘Wat maakt de vrouw?’
Deze waardevolle bundel dient ter informatie en kan uitstekend dienen om discussies op gang te houden.
Maartje Laterveer (samenstelling) – Wolf. ISBN 978-90-4503-783-7. 196 pagina’s. € 17,50. Amsterdam: Atlas Contact 2019.