Domweg gullukug in het Vondelpark
Gevoelig zelfportret in columns.
Dit boek bevat 95 columns die Remco Campert schreef van 2014 tot 2018. Ze verschenen in Elsevier en gaan over de meest uiteenlopende onderwerpen. In deze verhalen is wel een oude, broze man aan het woord. De schrijver is blij met elke nieuwe dag. Elke dag is nieuw. Geen nieuwe dag lijkt op de vorige. Ik moet er voorzichtig mee omspringen. Niet er gedachteloos doorheen rennen. Dat ben ik verplicht aan het feit dat ik niet meer tot de jongsten behoor.
Hij is nog erg gehecht aan het leven. ’s Nachts bestrijd ik de slaap, waarschijnlijk uit angst nooit meer wakker te worden. Zijn dag is voor een groot deel gevuld met schrijven, of nadenken over schrijven. Zonder schrijven zou ik niet leven. Door te schrijven stel ik mijn dood uit. Bij mijn laatste ademtocht zal ik ermee ophouden.
Auteur
Remco Campert (1929) is dichter en schrijver van romans, verhalen en columns. Hij behoorde tot de stroming van de Vijftigers en is de enige dichter van hen die nog leeft. Voor zijn poëzie kreeg hij de P.C. Hooftprijs. Zijn bekendste roman Het leven is vurrukkuluk is onlangs verfilmd. Campert was ook een bekend performer. Met Jan Mulder trad hij op in het land. Zijn laatste werk is het brievenboek Aanelkaar dat hij samen met zijn vriend Kees van Kooten schreef.
Veel stukjes gaan over herinneringen. Hij zegt daarover: Herinneringen zijn onbetrouwbaar. Eens berusten ze op een feit, maar in de loop der jaren voeg je er steeds meer aan toe, zodat het feit een verhaal wordt. In Voor-de-oorlog romantiseert hij die tijd. De bakker, de melkboer en de kruidenier kwamen nog langs de deur. Op je verjaardag mocht je met snoep rondgaan in de andere klassen. Tot er een einde aan voor-de-oorlog kwam. Hier vergist Campert zich want uit eigen ervaring weet ik dat het aan de deur verkopen en de schooltraktatie ook na de oorlog nog jarenlang plaatsvond. De betrouwbaarheid van feiten is voor Campert onbelangrijk. Mijn herinneringen pas ik aan aan wat ik wens.
Wat overheerst bij die herinneringen is de oorlog en zijn vader, de dichter Jan Campert. Over zijn vader zegt hij: Ik ga hem steeds meer missen. Zijn vader kwam om in Neuengamme. Daar schreef Jan Campert De Achttien Dooden. Geertjan Lubberhuizen van uitgeverij De Bezige Bij gaf tijdens de oorlog de gedichten illegaal uit. Lubberhuizen werd een vriend en De Bezige Bij bleef Remco trouw.
Campert verbleef tijdens de oorlog lange tijd in Epe. Verscheidene keren maakte hij mee dat brandende bommenwerpers die uit Duitsland kwamen op de Veluwe neerstortten. Hij herinnert zich nog goed de bombardementen van 10 mei 1940 bij Den Haag, het luchtalarm klonk onophoudelijk. Als het luchtalarm één keer per maand in Amsterdam wordt uitgeprobeerd schrikt hij zich elke keer wezenloos. Ook de ratelende rolkoffers die zijn huis passeren doen hem aan overvliegende bommenwerpers denken.
De meeste verhalen gaan over het dagelijks leven van de hoogbejaarde dichter. Ze beschrijven de rituelen van het opstaan, hoe hij de dag doorbrengt en de dingen die hem omringen: schrijfmachines, boeken, tijdschriften, de krant, foto’s, schilderijen. Hij schrijft, eet, slaapt en speelt scrabble met zijn vrouw. Ook van zijn dagelijkse wandeling wordt verslag gedaan. Daarbij gebruikt hij een wandelstok. Hij erfde hem van zijn moeder de actrice Joekie Broedelet, die hem weer erfde van de acteur Cruys Voorbergh.
Graag zit hij op een bankje. Toen Het leven is vurrukkulluk werd verfilmd zat hij op een bankje in het park. Hij figureerde in die film en was heel tevreden Ik was ontroerd en domweg gullukkug in het Vondelpark.
Dit is een ontroerend boek van een nog vitale schrijver. Hij schrijft over heel banale zaken, maar met zijn eenvoudige stijl, waarin wel elk woord raak is, weet hij de lezer te raken. Het is nooit geklets, vaak pure poëzie.
Remco Campert – Dagelijksheden. ISBN 978-94-031-6580-6, 194 pagina’s, € 21,99. Amsterdam: De Bezige Bij 2019.