Op zoek naar een jeugd op de Wallen
Wie vermoordde Annes moeder?
Anne Lieftinck groeit op als dochter van een Amsterdamse raamprostituee. Na haar eerste jaren te hebben doorgebracht bij haar lieve, maar burgerlijke grootouders in Putten keert ze terug naar Amsterdam als haar grootmoeder overlijdt. Daar wordt ze geconfronteerd met het harde leven. Hard, maar vaak wel spannend, want moeder had bijzondere vrienden, schuwde de kroegen niet en ontving heel duistere gasten, die vaak maar even bleven. Anne ziet niet de hoerenlopers en de drankorgels, wel het kleurrijke leven eromheen. Samen met haar enige echte vriendje Hayo – zoon van Mathilde, de caféhoudster – verkent ze de buurt.
Annes moeder wordt vermoord met een hamer, een geruchtmakende zaak. Na die tijd vertrekt Anne uit Amsterdam. Twintig jaar nadien keert ze, inmiddels een bekende schrijfster geworden, terug naar de wereld van toen. Ze zoekt de moeder van het eerste uur en wil weten wie haar vermoord heeft. Tijdens die zoektocht ontmoet ze het verleden. Haar beste vriend Hayo werd fotograaf en overleed in Afghanistan. Anne werkt mee aan de voorbereidingen voor een overzichtstentoonstelling van zijn werk. Wie ook uit het verleden opduikt is Lukas, Hayo’s broer. Ze blijken elkaar nader te staan dan in vroeger jaren. Maar nog steeds komt de naam van de moordenaar niet boven tafel. Het raadsel wordt steeds ingewikkelder.
Auteur
Kees van Beijnum (1954) werd geboren op de Amsterdamse Wallen. Hij schreef diverse boeken die zich afspelen in deze buurt en vaak semi-autobiografische trekken vertonen. Dat geldt ook voort dit boek. Oesters van Nam Kee en Dichter op de Zeedijk zijn verfilmd.
Van Beijnum is een meester in het schrijven van romans die gebaseerd zijn op waargebeurde situaties: faction. Het is een vorm van schrijven die thrillerauteur Fredrick Forsyth als eerste hanteerde en die ook de Nederlandse auteur Thomas Ross graag gebruikt. Evenals deze schrijvers werd ook Van Beijnum meermaals bekroond.
Van Beijnum heeft niet per se thrillers nodig als basis. In dit verhaal, waarin Anne immers de moordenaar van haar moeder zoekt, gaat het wel die kant op. Het boek is hiermee een kruising van een literaire roman en een thriller.
De sprongen tussen de tijd in de verschillende hoofdstukken maken het verhaal niet altijd eenvoudig te lezen. Het is een wirwar van mensen, feiten, herinneringen. Anne wordt overspoeld door herinneringen aan haar jeugd, maar de lezer – met haar – eveneens. Aangezien die geen getuige van Annes jeugd geweest is, is het boek wat soms wat verwarrend.
Kleine, ontroerende passages zijn er zeker ook. Anne herinnert zich de kleren die moeder voor haar kocht toen ze in Amsterdam kwam wonen. Hippe kleren waren dat. Anne moest de Jip-en-Janneke laarsjes, die ze van oma kreeg, inruilen voor roze westernlaarzen met franjes. Een ander moment dat terugkomt is de dag dat Anne door een auto werd aangereden. Twee bezorgde omstanders wilden haar thuisbrengen. Maar Anne wist haarscherp dat dat niet kon, stel dat moeder nu net bezoek had? Ze werd thuisgebracht bij Mathilde, de moeder van Hayo. De vreemde mevrouw en meneer dachten dat Mathilde haar moeder was en Mathilde sprak dat niet tegen omdat ze begreep wat Anne dacht. Zo moeilijk was toen soms het leven.
Een boek vol spanning en ontroering, schitterend en empathisch geschreven, af en toe wat chaotisch maar dat kan aan de lezer liggen.
Dik in de plus al met al.
Kees van Beijnum – 23 seconden. ISBN 978-94-0316-000-9. 389 pagina’s, €22,99. Amsterdam: De Bezige Bij 2019.