Journalistieke beloftes
Nederlandse publiciteitscampagne voor onafhankelijke nieuwsvoorziening laat kater achter in New York.
Vol idealen en met een slimme marketingagenda wist de Rattenvanger van Hamelen Rob Wijnberg in de Verenigde Staten meer dan 2 ½ miljoen euro op te halen en vijftigduizend leden voor zijn nieuws-platform The Correspondent te werven. Een buitengewone en unieke prestatie voor een buitenlands nieuwsbureau in Amerika. Toch plofte het sprookje. Nog voor The Correspondent als evenknie van het Nederlandse De Correspondent gelanceerd kon worden, begonnen de Amerikanen zich af te vragen waar ze nou eigenlijk hun geld aan hebben uitgegeven. Nog voor er ook maar een letter was gepubliceerd ontstonden er twijfels. Er zijn zelfs Yanks die tot de slotsom kwamen dat hun geld bij ordinaire Nederlandse oplichters terecht was gekomen.
Wijnberg en zijn compagnon Ernst-Jan Pfauth vormen het tandem dat in 2013 afscheid nam van de NRC. Ze lieten een veelbelovende carrière gaan en kozen voor een groot avontuur van nieuwe journalistiek die digitaal moet communiceren, zeg corresponderen, met de lezers. Nieuws moet geen schurende tredmolen zijn, maar een reeks interessante incidenten waarbij diepgang de moeite loont en de journalistiek vrij moet zijn van advertentiedruk. Ze richtten De Correspondent op, een platform dat het nieuws moet veranderen.
Rob krijgt zijn kans bij DWDD. Na een campagne halen ze in 2013 een startkapitaal van 1,3 miljoen euro binnen. Een wereldrecord in journalistieke crowdfunding.
De actie trekt internationale aandacht die Rob Wijnberg, tevens Amerikaans staatsburger, in New York wil proberen te verzilveren. Langzaam maar zeker weet hij vanaf 2017 in het lastige Amerika steeds meer de juiste mensen te interesseren. Hij heeft de wind mee want onder jokkebrok en ongeleid projectiel Donald Trump zijn er in Amerika nogal wat medestanders die menen dat vernieuwende journalistiek het vertrouwen bij de lezers moet herstellen. The Correspondent haalt, als gezegd, veel geld en leden op. Uiteraard wordt een Amerikaanse vestiging in New York voetstoots verwacht.
In hun kortzichtigheid of misschien hun naïviteit nemen de Nederlanders echter het besluit om zich exclusief in Amsterdam te vestigen. En zo gebeurt in 2019. In Amerika laten ze een kater na.
Auteur
Leendert van der Valk (1980) schrijft voor de NRC en publiceerde de boeken Duivelsmuziek en Voudou. Beide werden genomineerd voor de Bob den Uylprijs voor beste reisjournalistiek. Hij volgde de ontwikkeling van De Correspondent vanaf de oprichting.
Hebben vriend en vijand het dan niet ingezien? In Nederland hadden ze al zes jaar ervaring en deskundigheid opgebouwd. De salarissen, de huisvesting, de verzekeringen en de pensioenen waren lagen echter stukken lager dan in het peperdure New York.
Bovendien was gebleken dat de zesenvijftig Nederlandse medewerkers in de vrijheid van hun flow naar vernieuwende journalistiek, het niet konden stellen zonder hun boegbeeld en inspirator Rob Wijnberg. Ernst-Jan Pfauth had een gezin gesticht en wilde niet terug naar Amerika, naar het luidruchtige en onbarmhartige New York dat niet de droomstad was gebleken.
Op 30 september 2019 wordt in Amsterdam The Correspondent, het internationale platform voor unbreaking news gelanceerd. Na het Amerikaanse avontuur houden de medewerkers zich ingetogen. Het wachten is op de toekomst.
Met het lezen van dit boek kan men zich op de hoogte stellen van het wel en wee van hedendaagse bruisende nieuwsgaring.
Leendert van der Valk – De Correspondent in Amerika. De belofte van radicaal ander nieuws. ISBN 978-94-929-2849-8, 262 pagina’s, € 22,99. Amsterdam: Uitgeverij Pluim 2020.