Blinde liefde
Parijse schilder wordt geconfronteerd met lief en leed uit zijn verleden.
Het is 1912. De beroemde impressionistische schilder, de dan bejaarde Edgar Degas (1834-1917) is inmiddels geheel blind geworden. Hij woont nog steeds in het 9de arrondissement in Parijs. Blindelings weet hij zowel in huis als in de buurt zijn weg te vinden. Hij redt zichzelf.
Daar komt verandering in als zijn woning op de sloperslijst komt te staan en hij op zoek moet naar een andere woning. Gelukkig heeft Degas een goede en invloedrijke vriend die voor hem een ander onderkomen in hetzelfde arrondissement regelt. De verhuizing zal een geweldige klus zijn, want het is uitgesloten dat hij alles mee kan nemen. Daarvoor wordt via een advertentie een jonge vrouw aangesteld om de inventarisatie en de verhuizing als persoonlijke coach te begeleiden.
Behalve coachen, vraagt haar werkgever verslag uitbrengen over de gang van zaken. Immers, het is te verwachten dat vele persoonlijke herinneringen langs zullen komen wanneer de honderden en honderden schilderijen, schetsen en beeldhouwwerken door hun handen gaan.
In 1863 arriveren Estelle, haar oudere zus Didi en hun moeder, Edgar Degas’ tante Odile in Parijs. Ze zijn de bloedige Burgeroorlog in Amerika vanuit New Orleans ontvlucht. Estelle is in de rouw, want haar man in de strijd gesneuveld. De Amerikaanse tak van de familie zocht onderdak in Parijs. Estelle heeft haar dochtertje bij zich, dat zij baarde zij toen ze 23 dagen weduwe was. Edgar raakt buitengewoon op Estelle gesteld, maar hij bewaart afstand uit respect voor haar rouw.
Wanneer de situatie in New Orleans is genormaliseerd keert Estelle met haar dochtertje, zus en moeder terug. Ook René, de jongste broer van Edgar die vanuit Amerika was overgekomen, gaat terug naar zijn handelshuis in New Orleans. Hij doet datgene waarvan Edgar droomde en trouwt met Estelle.
Op aandringen van René bezoekt Edgar in 1872 Amerika. Hij zal de enige impressionistische schilder zijn die een voet in de Nieuwe Wereld heeft gezet. Edgar is nieuwsgierig naar New Orleans dat door zijn Amerikaanse familie wordt geroemd, maar hij verheugt zich vooral op een weerzien met zijn nicht Estelle, nu zijn schoonzus. Van echt weerzien zal overigens geen sprake zijn, want Estelle is door een oogziekte volkomen blind geworden.
Edgar Degas zal na het carnaval van 1873 terugkeren naar Parijs. Gedurende zijn verblijf in New Orleans worden de familieverhoudingen in menig opzicht op scherp gezet waardoor Edgar met gemengde gevoelens afscheid heeft moeten nemen.
Auteur
Arthur Japin is een gerenommeerd schrijver. Hij schreef veel romans zoals Vaslav en Kolja. In Mrs. Degas wordt het verhaal gedragen door een pijnlijk familiegeheim. Tijdens hun inventarisatie weet de jonge coach de blinde schilder zover te krijgen dat hij het mysterie prijs geeft. Centraal staat Estelle die haar liefde voor de oudste broer niet vergat. De gebeurtenissen in New Orleans krijgen soms Bijbelse allure wanneer verraad en broederhaat de verhoudingen op scherp zetten.
Japin situeert zijn drama onder een zinderende stolp waar het New Orleans van 150 jaar geleden een prachtig decor vormt. De zojuist vrijgelaten slaven, de instortende lokale economie, de verlaten plantages, de kunstmatige Parijse sfeer, de koloniale architectuur en het uitbundige Mardi Gras omgeven de gebeurtenissen waarmee Edgar Degas pas veertig jaar later in het reine kan komen.
Een voortreffelijke roman waarin wrok, wanhoop en woede alleen kunnen worden weggenomen door zich met het lot te verzoenen.
Arthur Japin – Mrs. Degas. ISBN 978-90-295-4232-6, 304 pagina’s, € 23,99. Amsterdam: De Arbeiderspers 2020.