Bernie Gunther onderzoekt voor de nazi’s de massamoorden van Katyn.
Bizarre oorlogsthriller.
In 1940 toen vielen Russische troepen Polen binnen om de oude tsaristische grenzen te herstellen. Deze Russische inval in 1940 is plotseling erg actueel geworden door Poetins huidige ‘speciale militaire operatie’ in Oekraïne.
Destijds vermoordden de Russen bij Katyn duizenden Poolde officieren om het Poolse leger te verlammen. Deze moordpartij werd in Duitse schoenen geschoven waarbij de Engelse geallieerden deze leugen enige tijd gedoogden.
Een goede reden om dit soms hilarisch sarcastische boek te (her)lezen waarin zowel de Russische communisten als de fascisten van Hitler te kakken worden gezet.
Auteur
De Britse auteur Philip Ballantyne Kerr (1956-2018) heeft met antiheld Bernie Gunther een originele speurder gecreëerd, een Duitse oud-politieman en privédetective, die opereert voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog en de grootst mogelijke moeite heeft om aan het werk en in leven te blijven. Gunther beweegt zich tussen bestaande, vaak weerzinwekkende personen. In 2019 verscheen Metropolis, ten gevolge van het overlijden van de auteur het veertiende en laatste deel van de reeks, waarvan de afzonderlijke delen allemaal goed ‘los’ te lezen zijn. Kerr won veel prestigieuze literaire prijzen. Naast Gunther creëerde hij ook nog een totaal andere hoofdpersoon, Scott Manson, de coach van een Londense voetbalclub uit de Premier League. Ook schreef hij een groot aantal ‘losse’ boeken en kinderboeken.
Bernie Gunther werkt in dit boek met frisse tegenzin voor het Duitse Bureau Oorlogsmisdaden van de Wehrmacht, een club die echt heeft bestaan (sic!), maar geen jurisdictie had over wat de Joden werd aangedaan. Hij wantrouwt zowel de Russen als de Duitsers en heeft een grondige hekel aan de Duitse landadel, die er mede voor had gezorgd dat Hitler aan de macht kwam, later echter van hem af wilde, maar niet in staat bleek hem uit de weg te ruimen. Relatief onbekende zaken als een demonstratie van vrouwen van de laatste Joden in Berlijn en het bestaan van een Joods ziekenhuis in de Duitse hoofdstad spelen een rol in dit boek, evenals met toestemming van Franco gehouden medische experimenten op Spaanse communisten. En Bernie beleeft ondanks alles een kortstondige, maar hevige romance.
Maar bovenal is het een spannende politieroman waarin Bernie Gunther een schitterende rol speelt.
Met dank aan Job ter Steege
Philip Kerr – De man zonder adem. Bernie Gunther deel 9. Vertaald uit het Engels (A Man Without Breath) door Herman van der Ploeg. ISBN 978-90-225-6585-8, 448 pagina’s, € 19,99. Amsterdam: Uitgeverij Boekerij 2013.
Met dank aan Job ter Steege