Vrouwen in het leger
Twee vrouwen, één geheim.
In deze historische roman komen twee verhaallijnen voor. De een speelt in 1918 tijdens de Eerste Wereldoorlog en heeft Emmaline Balakin als hoofdpersoon. De andere verhaallijn speelt in 1976, Kathleen Carre is hier de hoofdpersoon.
Emmalin is bibliothecaresse. Ze is op weg naar Frankrijk. Amerikaanse soldaten vechten daar tegen de Duitsers. Emmaline gaat de hospitalen bezoeken waar honderden gewonde soldaten liggen. Haar boeken zijn zeer welkom bij de gewonde militairen.
Kathleen Carre leeft samen met haar oma, die in de Eerste Wereldoorlog als chauffeuse voor het Amerikaanse Rode Kruis diende. Kathleen wil toetreden tot de Naval Academy. Ze heeft het als vrouwelijke cadet heel moeilijk in het mannenbolwerk.
Auteur
Addison Armstrong (1999) Ze studeerde voor een onderwijsdiploma en een diploma taal- en letterkunde aan de Vanderbilt University (Nashville, Tennessee). Haar eerste roman is Het licht van Luna Park. Het is het verhaal van een verpleegster en gaat over de positie van de vrouw in een mannenwereld. Er is ook sprake van een brief die veel raadsels oplost. Beide thema’s keren terug in haar tweede roman De oorlogsbibliotheek.
Emmaline wil de gewonden troost en afleiding bieden, maar ze heeft nog een ander motief om af te reizen naar het oorlogsgebied in Frankrijk. Ze werkte bij het Dead Letter Office en kreeg daar een brief van haar jeugdliefde Nicholas in handen. Ze opent de brief en leest dat hij zich in Frankrijk bevindt en meevecht in de strijd tegen de Duitsers. Emmaline hoopt hem in Frankrijk te treffen. Daar aangekomen wordt ze opgevangen door Nellie en met de auto naar haar bestemming gebracht. In de barakken liggen vele soms ernstig gewonde soldaten. De omstandigheden zijn zeer primitief. De soldaten hebben grote behoefte aan boeken. Ze noteert de wensen en gaat de boeken met Nellie ophalen in Parijs. Bij soldaten die niet zelf kunnen lezen gaat ze voorlezen. Voor de lopende patiënten organiseert ze bijeenkomsten waar boeken worden besproken. Als ze verneemt dat een collega bibliothecaris ontslagen wordt vanwege het bezit van enkele verboden boeken schrijft ze een protestbrief en komt daardoor in ernstige moeilijkheden. Ook wordt geconfronteerd met rassendiscriminatie, wat ze heel schokkend vindt. De grote vraag blijft natuurlijk of ze Nicholas gaat ontmoeten.
Kathleen groeide op bij haar grootmoeder. Deze was oud militair en Kathleen beschouwde haar als een heldin. Zij wilde in haar voetsporen treden. Nadat ze aan alle strenge toelatingseisen had voldaan werd ze toegelaten bij de Naval Academy. Ze behoorde tot de eerste lichting cadetten waarin ook vrouwen werden toegelaten. In de opleiding wordt ze steeds geconfronteerd met tegenwerking van zowel de officieren als van aar mannelijke collega’s. Ze heeft te maken met vernederingen en ook pesterijen vallen haar ten deel. Als ze vriendschappelijk optrekt met een donkere collega krijgt ze de volle laag. Op haar kamer waar ingebroken is, ligt het volgende briefje: Beter helemaal niet naar bed dan naar bed met een zwartje. Haar ellende wordt nog groter als ze bericht krijgt dat haar grootmoeder is overleden. Ze moet alles regelen. In de spullen van haar oma komt ze twee brieven tegen, een liefdesbrief en een soort protestbrief. Beide brieven werden geschreven in de diensttijd van haar oma. Als er weer eens wordt ingebroken in haar kamer is de protestbrief verdwenen en komt ze in grote moeilijkheden. Ontslag dreigt.
De oorlogsbibliotheek is een opmerkelijk boek. In beide verhalen komen krachtige vrouwen voor die te maken hebben met veel tegenwerking van mannen. Beiden gelukt het om zich te handhaven. Allebei krijgen ze ook te maken met rassendiscriminatie. Zij durven de goede keuzes te maken, wat ze erg kwalijk genomen wordt. Het is de schrijfster goed gelukt om de twee verhaallijnen met elkaar te verbinden. Het slot is heel verrassend.
Een boeiende historische roman over twee krachtige vrouwen.
Addison Armstrong – De oorlogsbiblotheek. Vertaald uit het Engels (The War Librarian) door Maaike Harkink. ISBN 978-90-443-6244-2, 359 pagina’s, € 23,99. Amsterdam: The House of Books 2022.