Een dorp met oude zonderlingen
Café de Meerval.
Het café de Meerval vormde vroeger het middelpunt van het dorp. Nu is het vervallen. De caféhouder Cor is zelf ook een oude, versleten man. Meestal zit hij op zijn stoel in het gezelschap van zijn kat Siem. Hij observeert het straatleven. Daar zit hij weer, op zijn leunstoel onder de mossige luifel, stok in de hand. Een boegbeeld. Hij woont samen met zijn ex-vrouw Atie en zijn dochter Leen. Een vaste bezoeker is Kaleb die de boodschappen bezorgt. Daarnaast zijn er nog enkele dorpsgenoten die soms langskomen. De schrijfster koos voor wonderlijke types. Wat te denken van een torenmeester. Verder gaat het onder andere over een palingroker, een kaasmaker en de dorpsdichter. Door de flashbacks krijgen we ook zicht op het verleden van Cor en zijn café.
Auteur
Martha Heesen (1948) schreef aanvankelijk jeugdliteratuur. Ze was zeer succesvol in dit genre. Driemaal won zij de Zilveren Griffel en eenmaal de Gouden Uil. In 2015 kreeg ze voor haar hele oeuvre de Theo Thijssenprijs. Tegenwoordig schrijft ze voor volwassenen. In haar boeken zijn vaak bejaarde mensen de hoofdpersoon.
De persoon die het best uit de verf komt is Leen, de lichtelijk gehandicapte dochter van Atie en Cor. Ze is erg afhankelijk van haar overbezorgde moeder. Haar pop Rosalbe is haar steun en toeverlaat. Het is boeiend om te volgen hoe Leen steeds zelfstandiger wordt. Een doorbraak zien we als ze gaat werken voor de kunstenares Bine. Ze krijgt van haar de kans zelf te gaan schilderen. Leen kan er niet tegen als anderen over haar praten. Ze is bang voor een negatief oordeel. Het is mooi om te zien dat ze aan het eind van het boek zelfbewust op haar nieuwe fiets naar haar nieuwe werkkring in de kaasfabriek gaat.
Een mooie omslag in het verhaal leze we als Cor naar de zolder gaat om een map met krantenknipsels te zoeken. Hij vindt die map en wil hem direct gaan verbranden. Welke verrassende informatie staat er in, spannend voor de lezer.
Deze novelle heeft een verrassende opbouw. Voortdurend wordt er gewisseld van perspectief en tijd. Bijzonder is dat iemand soms wordt beschreven en met hij aangeduid, terwijl dat opeens verandert naar ik-vorm. De persoon wordt op die manier eerst van buiten beschreven en dan van binnen uit. Het weergeven van de gedachten, de monoloog intérieur vormt het hoogtepunt van deze in een superieure stijl geschreven novelle. Een juweeltje.
Martha Heesen – Achter de slaperdijk. ISBN 978-90-2822-115-4, 114 pagina’s, € 20. Amsterdam: Van Oorschot 2022.