Twee werelden, één Duitsland
Rijk en arm maar allebei sterke vrouwen.
In de derde week van oktober in het jaar 1899 worden er twee meisjes geboren: Anna Tannenberg en Charlotte Feltin. Anna woont in een dorp in het Spreewald, haar ouders moeten ploeteren om de kost te verdienen, maar haar moeder staat er desondanks op dat haar dochters een vak leren zodat ze hun eigen brood kunnen gaan verdienen. Daarom komt Anna, net als eerder haar oudere zus Emma, in de leer bij een naaister en leert van haar het vak. Als zij is uitgeleerd moet zij geld gaan verdienen. Anna stapt op de trein naar Berlijn en wil proberen of zij dáár een baan als naaister kan krijgen. Dat valt niet mee. Maar dan ziet zij een advertentie waarin het nieuwe Kaufhaus des Westen (KaDeWe) verkoopsters zoekt. Ze besluit daar haar geluk te gaan beproeven en niet alleen krijgt zij een baan, maar haar vakkennis als naaister en haar talent voor het ontwerpen van kleding brengen haar veel verder dan ze had durven hopen. Zij trouwt en krijgt een zoon, Felix.
Voor Charlotte ziet de wereld er heel anders uit. Zij is de dochter van de machtige landheer Richard die weliswaar graag een zoon als opvolger had gehad, maar ontdekt dat in Charlotte een ware en gepassioneerde landbeheerder ligt, die zijn bedrijf nog groter en rijker zal kunnen maken. Vader wenst dat Charlotte snel trouwt en kinderen krijgt. Hij heeft geen oog voor haar eigen wensen. Hij drijft zijn dochter een verstandshuwelijk in. Liefde voert bepaald niet de boventoon. Maar ze krijgt kinderen, een ervan is Gisela.
Twee meisjes, twee werelden. Ze leven allebei in Duitsland, dat weliswaar de oorlog heeft verloren, maar waarin in de crisistijd een nieuwe leider opstaat, Hitler. De lezer kent de gruwelijke geschiedenis die daarop volgt. Anna en Charlotte leven middenin het land dat armoe lijdt, waarin de bevolking als blinden achter de man aanloopt die hen een betere toekomst belooft. Joodse vrienden vluchten. Charlottes vader koopt voor een prikje het huis en de landerijen van zijn joodse zwager Salomon en doet alsof hij hem daarmee een dienst bewijst omdat de man nu het land uit kan vluchten. Zowel Anna als Charlotte zien van nabij wat het antisemitisme aanricht als zij zien dat mensen worden opgehaald en afgevoerd naar kampen.
Auteur
Katharina Fuchs (1963), pseudoniem van Katharina Sulzbach, studeerde rechten in Frankfurt en Parijs en werkte een tijd als advocaat. Inmiddels is ze fulltime schrijver. Anna en Charlotte is gebaseerd op de levens van haar grootmoeders. De twee vrouwen – de oma’s – ontmoetten elkaar vlak voor de bruiloft van hun beider kinderen Felix en Gisela. Fuchs spitte hun levens uit en schreef daarmee de geschiedenis van twee sterke Duitse vrouwen die hun geboorteland tweemaal in oorlog zagen komen met alle rampzalige gevolgen van dien. Juist deze herkenbaarheid zorgde ervoor dat het boek, als historische roman van een geschiedenis die iedereen in Duitsland aan den lijve heeft ervaren, een immens succes werd.
Dit waargebeurde verhaal van twee sterke vrouwen uit twee volkomen verschillende werelden die elkaar uiteindelijk raken, is geweldig boeiend geschreven. Het is een schitterend, meeslepend verhaal, het pákt je en laat je niet los.
Ontroerend, boeiend geschreven, lees en blijf lezen!
Katharina Fuchs – Anna en Charlotte. Uit het Duits vertaald (Zwei Handvoll Leben) door Sylvia Wevers. ISBN 978-94-0162-004-8, 509 pagina’s, €21,99. Haarlem: Xander Uitgevers 2023.